العربیة
موسی علیه السلام

كاتێك بە میوانی دەچیتە جێگایەك و لەوێ بەدیداری كەسانێك دەگەیت، چاك دەزانیت كە مانەوەت لەو شوێنەدا مانەوەیەكی كاتییە و بۆ نیشتەجێبوونی یەكجاری نییە، بۆیە هەڵسان و بەجێهێشتنی ئەو جێگایە مسۆگەرە و حەقیقەتێكە زوو یان درەنگ دەبێت ڕوو بدات چونكە ئەوە ماڵ و جێگای حەوانەوەی ڕاستەقینەی تۆ نییە. 

لە ڕاستیدا ئێمە لەم دونیایەدا بەهەمان شێوە میوانین ومیوانیش دەبێت لە كۆتایی هاتنی میواندارییەكە دڵنیا بێت و یەقینی هەبێت لە بەجێهێشتنی ئەو هەوارە و جیابوونەوە لە خانەخوێكانی. 

تەمەنمان لەم دنیایەدا هەرچەند درێژ بێت هەر كورتە، چونكە ماوەی ژیانی دنیا بەماوەی ژیانی دواڕۆژ بەراورد ناكرێت، ئەگەر سەدەیەكیش تەمەن بكەین بە سروشتمان وەكو مرۆڤ تەنها وەكو ئەوەیە ڕۆژێك ، یان كۆتا ساتەكانی ئەو ڕۆژە تەمەنمان بەسەر بردبێت، جگە لەوە وەكو خەوێكە وزۆربەیشیمان لەبیرچووبێت. 

مادام تەمەنیشمان هەرچەند درێژ بێت هەروەكو یەك ڕۆژە وهاكا پێمان دەوترێت ژیان كۆتایی هات، كەواتە دین و عەقڵیش پێمان دەڵێن لەو ڕۆژەدا هەوڵ بدەیت بەڕۆژوو بیت وخۆت لە هەموو خراپەیەك بپارێزێت و بەگوێرەی توانا هەموو چاكەیەك ئەنجام بدەیت و خۆت لە هەموو ئەوەی لەگەڵ ڕەوشت و هەڵسوكەوتی میوانی ئاكاربەرز و بەڕێزدا نەگونجاوە بەدوور بگریت. 

ڕەحمەتی الله لەو زانا بەرێزە بێت كە فەرموویەتی:  

وصُم يومَكَ الأدنى لعلكَ في غدٍ ... تًفوزُ بعيدِ الفِطرِ والنّاسُ صُوَّمُ 

واتە ژیانی دونیا خۆی ڕۆژێكە تۆیش تێیدا بەڕۆژووبە، بەلكو بەربانگ وجەژنی ڕەمەزانت بحەیتە ڕۆژی دواتر كە ڕۆژی قیامەتە. 

گرنگە لەو حەقیقەتە تێبگەین كە ئێمە لەم دنیایەدا میوانین ودەبێت وەكو میوانیش - نەك خاوەن ماڵ - ڕەفتار بكەین، واتە دڵنیابین لە تەواوبوونی میواندارییەكە وئەو شوێنە بە موڵكی خۆمان نەزانین، ڕێزی خۆمان بگرین و بە پێی ئەو بەرنامەو ڕێنماییانە بڕۆین كە بۆ میوانەكان دیاری كراون، بە بێ مۆڵەت وەرگرتن هیچ كارێك لەو جێگەی كە میوانین تێیدا ئەنجام نەدەین، چاكەی خاوەن ماڵیش بەچاكە نەك بە خراپە و ناپاكی وەڵام بدەینەوە، بەڵكو ئەركی سەرشانمانە چاكەو ڕەوشتی جوان نیشان بدەین و هەوڵیش بدەین شوێنەوار و ناوبانگێكی جوان لە دوای خۆمان بەجێ بهێڵێن و هیچ كار و ڕەفتارێكی نەشیاوو ناپەسەندمان لێ دەنەكەوێت لە كاتی میواندارییەكەدا

2024-01-28

لەماوەی ڕابردوودا هەموو دنیا شاهێدی یەكێك لە دڕندانەترین ستەمەكانی جولەكە و هاوكارەكانیان دژ بە مرۆڤایەتی بەگشتی و ئیسلام بە تایبەتی بوون، غەززە بوو بە هێمایەك بۆ مەزڵومی و بێ كەسی و بەجەستەیەكی خوێناوی چووە نێو مێژووەوە بۆ ئەوەی شایەتێكی ڕاستگۆ و ڕاستەقینەی دونیا و دواڕۆژ بێت لەسەر ستەمێك كە بەهۆی دینەكەی بەسەریدا دێت و لە مێژوودا وێنەی كەمە. 

ڕووداوەكانی غەززە پەردەی لەسەر هەموو دروشمەكانی ڕۆژئاوا هەڵماڵی وهەموو دەمامكەكانی لە ڕوخساریان خستنەخوارەوە وسەلماندی كە ئەوان خاوەن شارستانییەتێكی مادی وەحشیگەرا و دڕندەن وبەتاڵن لە هەموو بەهایەكی ڕەوشتی و مرۆیی و ئەوەندەشی كە ڕاستگۆبن تێێدا تەنها پەیوەستە بە هاوڵاتی و شوێنكەوتووانی خۆیانە نەك بۆ مرۆڤایەتی بەگشتی. 

وەكو چۆن ئەم شارستانییەتەی ئێستایان سەرەتای درووست بوونی لە سەر كەللەسەری بێ تاوانەكان دامەزرا و لەسەر بنەمای قڕكردن و لەنێوبردن وچەوساندنەوەی میللەتە لاوازەكان بوو، ئێستاش بەهەمان شێوە تینوێتی ئەوان بۆ خوێنی گەلان و بەتایبەتی موسوڵمانان هێشتا نەشكاوە و بە شێوەیەكی هستیریایی پەرۆشن هەموو هەلێك بۆ جێبەجێكردنی ئەو ئامانجە بقۆزنەوە. 

ئەوەی بە تیۆری لەسەر غەدر وستەم و خیانەتی جولەكە و موشریك و مونافیقەكان لە قورئان و لە فەرموودەو سیرە و لە كتێبەكانی مێژوودا دەمانخوێندنەوە، من وەكو تەمەنی خۆم و ئەوەی لە بیرم بێت لە ڕووداوەكانی بۆسنەو هەرسكدا بینیمان و خاڵە هاوبەشەكانی ئەم دوو وێرانكاری و كوشتارگەیە بە ڕوونی دەبینم، بەڵام بە ڕوونتر و بە كردەیی و بەبەرجەستەكراوی لە ڕووداوەكانی ئێستای غەززەشدا بینیمان، ئەوەشی دەربارەی تابوری پێنجەم و شەشەم لە كتێبەكاندا دەمانخوێندەوە ئەویشمان بەبەرجستەكراوی و بەچاوی سەرمان بینی. 

غەززە بەم كارەساتەی كە بەسەریدا هات ودێت، بەو هەزاران منداڵ پیر و وئافرەت و گەنجانەی كە بەناحەق لێی كوژران ودەكوژرێت، بەو وێرانكاری وكاولكارییە بێ وێنەیەی كە تێیدا ئەنجامدرا ودەدرێت، چەند ڕاستییەكی تاڵی لە واقیعی ئەمڕۆدا سەلمان: 

- لە تاڵترینیان دەستەوسانی و بێ دەسەڵاتی موسوڵمان بوو كە بەو ژمارە زۆرەی لە جیهاندا هەیانە هیچیان پێ ناكرێت بۆ براوخوشكەكانیان لە غەززە. 

- هەروەها سەلماندی كە سەرانی سیاسەت و سەربازی و ئابووری سەرزەوی سەرەڕای نانكۆكییە قوڵەكانیان بەڵام تاكە پرسێك كە لەسەری كۆك بن و یەك دەست و یەك هەڵوێستن بن تێیدا: لەناوبردنی موسوڵمانانە. 

- هەروەها ڕووداوەكانی غەززە گومانێكی نەهێشت لەوەی سەرانی دەوڵەتە عەرەب و جیهانی بەناو ئیسلام هەمویان یان ئەڵقە لە گوێ و بەكرێگرتەی جولەكە و ڕۆژئاوان، یان لە پێناو بەرژەوەندی و فرۆشتنی نەوت و بوژانەوەی ئابوری، نەك غەززە هەموو موسوڵمانان لە یەك ڕۆژدا تیابچن ئەوان باكیان نییە و بە وشەیەكیش ئامادە نین بەرگرییان لێ بكەن. 

غەززە بە تێچوویەكی سەخت و خوێناوی، بوو بە دەستە خوشكی كارەساتبار وهاوشێوە ستەم لێكراوكانی تری لە مێژوودا، بەسەرهاتی غەمگین و ناخ هەژێنەكانی بەسترایەوە بە شارو شوێنە مەنكوبەكانی وەكو بەغدا كاتێك مەغۆلەكان وێرانیان كرد و خەڵكەكەیان كوشت، بۆسنە و هەرسك وئەو ستەمە ناخ هەژێنەی كە سڕبەكان بەسەریاندا هێنا، لە سربرنيتسا‏ وسەراییڤۆ، قەتڵوعامەكانی موسوڵمانانی ڕۆهێنگا لە میانمار و لە زۆر جێگەی تری ئەم سەر زەوییەدا كە جولەكە و نەساڕاكان و پاشكۆكانیان لە جەورو ستەم پڕیان كردووە. 

لە ئێستادا جیهان لە ئەوپەڕی ناخۆشیدایە، چونكە لێوان لێو بووە لەستەم، خراپە و فەساد وستەم باڵی ڕەشی بەسەر هەموو شتێكدا ڕاكێشاوەو وشكانی و دەریاكانیشی گرتووەتەوە... 

ئەوەی لەم سەردەمەدا دەگوزەرێت لە دژایەتی زەق و ڕاشكاوانە بەرانبەر موسوڵمانان كە تەنها باجی موسوڵمان بوونیانی خۆیان دەدەن، لە درێژایی مێژوودا وێنە وهاوشێوەی نەبووە. 

إحسان برهان الدین 

12 جمادى الأول 1445 

2024-01-28

1- لە كاتی كتێب كڕیندا گرینگی بە جۆر و ناونیشانی باش بدە، نەك هەر مەبەستت ئەوە بێت بڕێكی زۆر لە كتێب بكڕیت وكۆیان بكەیتەوە. 

2- لە پێشانگاكانی كتێبدا ئەگەر زۆرێكیش نەبێت هەندێ لە خانەی بلاوكردنەوەكان و كتێبخانەكان نرخی زیاتر لە شاییستەی كتێبكەت پێ دەڵێن، بۆیە لەوە شەرم مەكە كە داوای كەم كردنەوەی نرخی كتێبەكە بكەیت. 

3- هەندێ كتێب و سەرچاوە بەناوبانگەكان لەلایەن زۆر لە كتێبخانەكانەوە چاپ دەكرێن، بۆیە باشترە پەلە نەكەیت لە كڕینیان تاكو بە باشترین چاپ و بە هەرزانترین نرخ دەستت دەكەوێت. 

4- تاكو پێت دەكرێت پارە بە كتێبێك مەدە كاغەزو بەرگی لە جۆری عادی وخراپ بێت، چونكە ئەو جۆرە كتێبانە بەرگە ناگرن و دوای ماوەیەك تێكدەچن و خوێندنەوەشیان زۆر ناخۆشە، بە پێچەوانەی ئەو كتێبانەی كە چاپەكەیان نایابە.  

5- هەندێ (دار نشر) بەتایبەتی چەند دانەیەك لە میسرییەكان، لە كواڵیتی وجۆری كتێبدا ناوبانگیان باش نییە، با كتێبەكانیشیان هەرزان بێت، خۆتیان لێ بەدوور بگریت باشترە، چونكە كتێبەكانیان هەر بەناو كتێبن و لە خراپترین مەواد درووستی دەكەن. 

6- ئەگەر توانای مادیت باش بوو، حەزو بایەخدانیشت بە پێكهێنانی كتێبخانە هەبوو، ئەو هەلە لەدەست مەدە و كتێب و سەرچاوە گرنگەكان بكڕە با لە قۆناغی ئێستەشتدا نەتوانیت بیانخوێنیتەوە، هەر ڕۆژگارێك دێت خۆت یان كەسانی تر لێی سودمەند بن، چونكە كتێب وەكو گەوهەرە بەڵام بۆ كەسێك كە قەدری بزانێت. 

7- ئەگەر خاوەن كتێبخانەیەكت نەناسی بە شەخسی كە خۆی كەسێكی ڕاستگۆیە و جێگای متمانەیە، بە هەموو كەسێك باوەڕ مەكە لەمەسەلەی داشكانداندا، چونكە كەس ماڵی خۆی بە زەرەر نافرۆشێت و هەندێ جار لە ژێر پەردەی داشكاندندا خەڵەتاندن و حاڵەتی قۆستنەوەی ئەو جۆرە كۆبوونەوانە بە شێوەیەكی خراپ بەكار دەبرێت. 

8- پێش ئەوەی بڕیاری كرینی كتێبێك بدەیت، ئەگەر پێشتر بۆت ئاشنا نەبوو كتێبەكە، پێڕستەكەی و بابەتە سەرەكییەكانی هەندێ تەماشا بكە، یان ئەو نووسینەی كە لە بەرگی پشتەوەی كتێبەكان دەنووسرێن بخوێنەرەوە، بەڵكو ئاساییە ئەگەر پرسیار لە كەسێك بكەیت شارەزایی لە كتێب و نووسەرەكەی هەبێت وڕاوێژی پێ بكەیت. 

9- هەمیشە بنەمای كتێب كڕین و پێوەرەكەی لەلات با باشی و گرنگی ناونیشانەكەی بێت نەك كۆكردنەوەی كتێب بە شێویەكی هەڕەمەكی، كۆمەڵە كتێب و سەرچاوەیەكی بایاب و باش و پێویستت هەبێت، لەوە باشترە سەدان كتێبی بێ سەروبەر و بێ هەبوونی مەنهەجییەت و بەرنامە لە كتێبخانەكەتدا بێت. 

10- وەسفی كتێب و تەزكیە كردنی نووسەر لە هەموو كەسێك وەرمەگرە، بۆ ئەوەو بۆ هەموو شتێكی تریش هەوڵ بدە پێوەری عەقیدە پاكی بكەیتە پێورەێكی سەرەكی لەلات، هەروەها لە كەسی پسپۆڕ و شارەزا لەو بوارەدا قسە وەربگرە، چونكە هەندێك هەن لەبەر ئامانجی جۆراجۆر وەسفی كتێبێك یان نووسەرەكەی دەكەن، نابێت بەبێ بەڵگە بكەویتە ژێر كاریگەرییانەوە ولەسەر ئەو ڕیكلامانە كتێب بكڕیت. 

11- زۆر جار ئەو كتێبانەی كە بەبێ بەرانبەر یان زۆر هەرزان دەفرۆشرێن هۆكارێك هەیە لە پشتی ئەو كارەوە ولەوەرگرتنیان پەلە نەكەیت باشترە،، هەرچیت پێ درا یان بەهەرزان كەوتە پێش چاوت مەرج نییە بیخەیتە ناو هەگبەی كتێبەكانتەوە لە پێشانگا. 

12- لەگەڵ جەختكردنەوەمان لەسەر گرنگی و تۆكمەیی و باشی چاپەكە، هاوكات جەخت لەسەر ئەوەش دەكەینەوە كە بە جوانی و ڕەنگاوڕەنگی كتێب هەڵمەخەڵەتێ، هەندێ جار ئەوە ڕێگایەكی بزنسە بۆ ڕەواجدان بە هەندێ كتێب كە ئەگەر بەو ڕازاندنەوانە نەبیت نافرۆشرێت. 

13- هیچ كێبێك مەكڕە تاكو سەیرێكی فیهریست و سەرەباسەكانی دەكەیت، هەروەها لە سەلامەتی لاپەڕەكانیش ورد بەرەوە ودڵنیابەرەوە، جاری وا هەیە هەندێك لاپەڕەی كتێبەكان دڕاوە یان ژمارەی لاپەرەكانی هەڵەیە یان هەندێ لاپەڕەی سپییە و لكاون بەیەكەوە و شتی لەو جۆرە، ئەو حاڵەتانە لە خانە بەناوبانگەكانی بڵاوكردنەوەشدا هەر ڕوودەدات. 

14- كتێبی زۆر قەبە و گەورە ئەگەرچی هەندێ جار كۆكەرەوەیە بۆ زۆر بابەت و سوودی خۆی هەیە، بەڵام بە گشتی كتێبێكی عەمەلی و باش نییە، بۆ هەڵگرتن و بۆ خوێندنەوە خۆش نییە، بۆیە بەڕای من ئەو جۆرە كتێبانە نەكڕیت باشترە. 

15- باشترە كە دەچێت بۆ پیشانگایەكی كتێب، ئەگەر خۆت شارەزایی باشت لە ناسینی سەرچاوەو نووسەرەكان نەبێت، باشترە بە ڕاوێژكردن بە كەسانی شارەزا پێشتر لیستێك لەو كتێبانەی كە پێویستن و شارەزایان ئامۆژگاری كڕینیان دەكەن ئامادە بكەیت، بۆ ئەوەی لەوێ كاتت بە فیڕۆ نەچێت و ڕاستەوخۆ بچیتە جێگای مەبەست. 

16- تەحقیق ولێكۆڵینەوە گەلێك گرنگە بۆ كتێب، بۆیە تاكو پێت دەكرێت كتێب بە بێ تەحقیق و تخریج و خزمەتكردنی زانستی مەكڕە. 

17- ئەوانەی كە كتێبخانەكانیان گەورەیە باشترە پێش ڕۆیشتن بۆ پێشانگای كتێب سەیرێكی كتێبخانەكانیان بكەن، لەلایەكەوە بۆ ئەوەی بزانن چییان نوقسانە و لەلایەكی ترەوە نەوەك كتێبێك بكڕن كە خۆیان هەیان بێت و پێی نەزانن ودووبارە بیكڕنەوە. 

18- گرنگە كتێبی مناڵت لەبیر نەچێت و كتێبێك بزانیت بۆ منداڵەكەت لەڕووی دینی و دونیایی بەسوودە بۆی بكڕیت، هەم دڵی خۆش دەكەیت و هەم سوودی پێ دەگەیەنیت. 

19- لە پاش كڕینی كتێبەكەت، كارێكی خراپ نییە كە ناوو ئیمزاو بەروار و جێگای كڕینی كتێبەكە بە بچووكی لە سووچێكی لاپەڕەی یەكەمەوە بنووسیت، خۆم لە یەكەم كتێبمەوە لە ژیانمدا كڕیم كە پەندەكانی پیرەمێرد بوو لە ساڵی 1983 كاتێك لە پۆلی یەكەمی ناوەندی بووم، تاكو دوا كتێب كەلەم ماوەی پێشوودا كڕیم بەناونیشانی (المسلمون والحضارة الغربیة)، هەمیشە ئەو كارەم كردووە، ئێستاش لەلایەكەوە یادگارییەكی خۆشە و لەلایەكی ترەوە پۆلێنكردنێكە بۆ زنجیرەی مێژوویی كڕینی كتێب لە ژیانمدا. 

20 - هەر كتێبێكت كڕی هەمیشە وپێش دەست پێكردن بە خوێندنەوەی داوا لە الله بكە فێربوونی زانستەكانیت بۆ ئاسان بكات و بپاڕێرەوە كە خوێندنەویت بۆ بكات بە عیبادەت و ئەوەش لە بارێكدا نیەتێكی باش و پاكت لە خوێندنەوەیدا هەبێت، لە لوتف و بەزەیی الله بەدوور نییە ئەو چاكەت لەگەڵدا بكات. 

إحسان برهان الدین 

11 جمادى الأول 1445

2024-01-28
38-حوكمى به‌كار هێنانى وشه‌ى عيشقى ئيلاهى!

وەڵامەكەشی بە دوو شێوە دەدەێنەوە، بە كورتی و بە شیكراوەیی، وەڵامی ئەو پرسیارە بە كورتی ئەوەیە كە نەخێر ئەگەر مرۆڤ لە سەر عەقیدەی حەقی كیتاب و سوننەت بێت، ئەگەر لەسەر مەنهەجی پێشینانی چاكی ئەم ئوممەتە بێت، نەخێر بۆی نییە و نابێت لە ژێر هیچ پاساوێكدا سازش لەسەر وازهێنان لە بانگەواز كردن بۆ ئەو عەقیدەیە یان بەشێك لەو عەقیدەیە بكات، یان لەگەڵ سەرانی بیروباوەڕێكی تردا ناكۆك لە گەڵ ڕێبازی ئەهلی سوننەتدا ڕێك بكەوێت و بڵێت تۆ قسە بە عەقیدەكەی من مەڵێ منیش قسە بەعەقیدەكەی تۆ ناڵێم، ئەگەر تۆ بەردەوام بیت لە ڕەددانەوەی سەرانی كۆمەڵ و تاقمەكەی من، ئەوا منیش هەرچی لاپەڕەی سەرانی تۆ هەیە لە زانایان هەڵی دەدەمەوەو باسی دەكەم! بۆیە وازبهێنن با ئێمەش واز بهێنین، بێ دەنگ ببن با ئێمەش بێ دەنگ ببین! ( بئس الاتفاق) ڕێكەوتنی لەو جۆرە. 

لە وەڵامە شیكراوەكەشدا دەڵێم: 

لە ڕاستیدا ڕازی بوونی كەسێك بە ڕێكەوتنێكی لەو جۆرە، بەڵكو تەنها بیركرنەوە لەو جۆرە اتفاق و سازشە، بەڵگەیە لەسەر ئەوەی كە ئەو بانگخوازە -ئەملا بێت یان ئەولا- لە بنچینەوە لەگەڵ ئەو پرسەدا ڕاستی نەكردووە لە بانگەوازكردنی بۆ عەقیدەكەی خۆی، بەڵكو دیارە ئیش و مەبەست ومەرامی تری هەبووە، ئەگینا خۆ ئەم ئیسلامە ماڵی باوكی كەس نییە تەنازول لە هەندێكی بكات و دەستبەرداری بێت و دەست بە هەندێكی تری بگرێت وبەرگری لێ بكات! ئەی ئیتر كیتاب و سوننەت بۆ چییە بۆ یەكلاكردنەوەی لەسەر حەق بوون و نەبوونی دوو لایەنی ناكۆكی نەبێت، الله عزوجل فەرموویەتی: ( فإن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلً) النساء:59. بەتایبەتی كاتێك لەسەر ڕوونترین و سەرەكیترین باسەكانی ئیسلام بێت كە باسی تەوحید و بیروباوەڕە و لە قورئانی پیرۆز و لە سوننەتی پێغەمبەری نازداردا صلی الله علیه و سلم دەقەكان دەربارەیان ڕوون و ئاشكران. 

لەم میانەدا یەك مەسەلەی زۆر گرنگ هەیە ئەویش لە قورئاندا وەكو ڕۆژی ڕووناك دیارە و بەرجەستەیە، ئەویش ئەوەیە زۆرینە لە هیچ حاڵەتێكدا پێوەری حەق نییە، بەڵكو بە پێچەاونەوە زۆرینە زۆر جار لەسەر ناحەقن و ئەهلی حەقیش بە درێژایی مێژوو كەمینەن و دژایەتی دەكرێن: 

- قورئانیپیرۆز فەرموویەتی زۆربەی خەڵكی حەقیان ون كردووە: ( بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ الْـحَقَّ فَهُم مُّعْرِضُونَ) لأنبياء: 24.  

- لە قورئاندا زۆربەی خەڵكی شوێنكەوتووی گومانن: (وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إلَّا ظَنًّا إنَّ الظَّنَّ لا يُغْنِي مِنَ الْـحَقِّ شَيْئًا إنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ) يونس: 36. 

- لە پێناسەی قورئاندا زۆربەی خەڵكی تێنەگەیشتوون و عەقڵیان بە شتدا ناشكێت: (وَلَكِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ وَأَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ) المائدة:103. 

- لە قورئاندا زۆربەی خەڵكی بێ دین وكافرن: (يَعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَأَكْثَرُهُمُ الْكَافِرُونَ) الحل:83. 

- لە قورئاندا زۆربەی خەڵكی شوێنكەوتووی شەیتانن و كۆمەڵ و دارودەستەی ئەون: (وَلَوْلا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إلَّا قَلِيلًا) النساء: 83. 

- لە قورئاندا باسی ئەوە كراوە كە زۆرینەی خەڵك پشت لە قورئان هەڵدەكەن و ڕووی لێ وەردەگیڕن: (كِتَابٌ فُصِّلَتْ آيَاتُهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لِّقَوْمٍ يَعْلَمُونَ * بَشِيرًا وَنَذِيرًا فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لا يَسْمَعُونَ) فصلت: ٣- ٤ . 

- لە قورئاندا نهێنی زۆربەی خەڵكی ئاشكرا كراوە بەوەی كە ڕقیان لە حەق دەبێتەوە و دۆستی باتڵن: (بلْ جَاءَهُم بِالْـحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْـحَقِّ كَارِهُونَ ) المؤمنون: 70. 

لەوانەیە بەرەی حەق ژمارەیەكەیان زۆر كەم بێت، بەرەی باتڵیش ژمارەیەكیان یەكجار زۆر بێت، ئەوە نابێت هیچ لێڵیی وناڕوونییەك بۆ ڕوانگەی موسوڵمانان درووست بكات، بەڵگو بەپیچەوانە ئیرادەو ویستی الله لەسەر ئەوەیە زۆربەی جارەكان زۆرینە لەسەر حەق نین و ئەوەش ئایەتەكانی قورئانە لەو بارەوە گەلێك ڕوون و زۆرن. 

هەڵگرانی حەقیش نابێت هەست بە تەنهایی و بە دابەزینی ورە بكەن چونكە دەبێت بەوەی كە لەسەر مەنهجی كیتاب و سوننەتن دڵخۆش بن و بەهێز بن و دڵنیا بن بە شێوەیەك لە شێوەكان سەركەوتن هەر بۆ ئەوانە، ئەوە وەعدی الله یە بۆیان: ( وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا ۚ وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ) النور: 55. 

بەڵكو لە شەڕی دەستەویەخە و لە ڕووبەڕووبوونەوەشدا موسوڵمانەكان ئەگەرچی بە ژمارە كەمن بەڵام لەسەركەوتنەوە نزیكترن: (قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَاقُو اللَّهِ كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ) البقرة: 249. 

نابێت مەسەلەیەك، یان چەمكێك و دژەكەشی پێكەوە لە هەمان كاتدا هەر حەق وڕاست بن، دەبێت یەكێكیان هەڵە بن، هەروەكو چۆن مەحاڵە ئیسلام و نەسڕانیەت هەردوكیان هەر حەق بن و دەبێت یەكێكیان باتڵ بێت كە ئەویش دینی شێوێندراوی نەسڕانییەتە، بە هەمان شێوە مەنهەجی ئەهلی سونەت و مەنهەجی ئەهلی بیدەع لە تەرازووی حەق و ڕاستیدا هەردوكیان كۆنابنەوە، كەسی شوێنكەوتووی ئەهلی سوننەت و جەماعەت یەقینی هەیە خەواریج و مورجیئە و موعتەزیلە و جەهمییە و ئەشاعیرە و ماتوردیدیە هەمووی لە بیروباوەڕی كیتاب و سوننەت لایانداوە و تەنها أهل الحدیث و أهل السنة و الجماعة بریتین لە (الفرقة الناجیة) و كۆمەڵی ڕزگار بوون، بۆیە بەو حەقەی كە پێیانە ناچن لەگەڵ ئەهلی بیدەع سازش بكەن و لە گەڵیاندا ڕێكبكەون بۆ نموونە بڵێن ئێوە قسە بە ابن تیمیة و شێخ محمد بن عبدالوهاب و زانایانی ئەهلی سونەت مەڵێن ئێمەش قسە بە سەرانتان ناڵێن و لادانەكانیان لە مەنهەجی كیتاب و سوننەت لە مەسەلەی ناوو سیفەتەكانی الله و لە مەسەلەی قەدەر و لە پێناسەی كەلامی الله و لە بینینی الله لە ڕۆژی قیامەتدا و باسەكانی تری عەقیدەدا ناخەینە ڕوو، ئەگەر وا بكەن كەواتە ڕاستیان نەكردووەو لەسەر حەق نین، ئەو كارە ئەگەر بیكەن لەگەڵ شەرع و لەگەڵ عەقڵدا ناكۆكە. 

بۆ نموونە ئەهلی سوننەت و جەماعەت هەرچی ئایەتەكانی سیفات هەیە باوەڕیان پێیەتی ووەكو خۆی بەبێ تەئویل كردن و پەكخستن و لێكچواندن بە بێ تەشبیهو تەعتیل باوەڕیان پێیەتی و ئەوە بەحەقی موتڵەق دەزانن، چۆن دەبێت بوترێت ئەمە حەقە ئەوانەش كە پێچەوانەی ئەم عەقیدەن و نكۆڵی لە زاهیری هەموو ئەو ئایەتانەی سیفات یان زۆربەی زۆری دەكەن و چەندین جیاوازی جەوهەری تریشیان لە مەسەلەی قورئان و قەدەر و بەشەكانی تری عەقیدەدا هەیە بوترێت ئەوانیش هەر لەسەر حەقن وڕاستییان پێكاوە! چۆن حەق و پێچەوانەكەشی لە یەك كاتدا هەر ڕاستن؟ ، بەڵكو تەنها یەكێكیان دەبێت لەسەر حەق بن و ڕاستییان پێكابێت و ئەوی تریشیان بەلاڕێدا ڕۆیشتبێت و حەقی لێ ون بووبێت. 

ئەگەر بە ئەشعەرییەك بڵێیت تۆ و جەهمی وموعتەزیلییەك وەكو یەكن، بەتوندی ئەو بیرۆكە ڕەتدەكاتەوە وپێی ڕازی نابێت. لە كاتێكدا لە پرسەكانی عەقیدەدا -وەكو مەعلومە - خاڵی هاوبەشیشیان هەیە، چجای بەرەی دووەمی بەراوردەكە كەسێك بێت لەسەر عەقیدەی ئەهلی سوننەت و فەرموودەناسان و پێشینانی چاكی ئەم ئوممەتە بێت لە سێ سەدە چاكە شایەتی بۆ دراوەكاندا، دوو مەسەلەی جیاوازە، زاهیری ئایەتەكانی قورئان و سەدان فەرموودەی صحیح و ئیجماعی سەلەف یش بۆ ئەم قسە شایەتی دەدەن وئەو دوو تێگەیشتنە بۆ عەقیدەی ئیسلامی نابێت لەیەك كاتدا هەردوكیان هەر ڕاست بن. 

بۆیە بە كورتی دەڵێم: سازش كردن لەمەسەلەی عەقیدەدا بە هیچ شێوەیەك درووست نییە ونابێت هەبێت، ئەگەر ئەوە ڕوویدا ئەوە دەبێتە سەلمێنەر و بەڵگە لەسەر خراپی نیەتی كەسەكان و هەبوونی ئامانج و مەرامی تر لە هاوكێشەكەدا بۆیە لەسەر حەقەكەیان ئامادەی سازشكردنن.  

ئەم سەردەمەی خۆمان بە داخەوە سەردەمی گومان و جێگیر نەبوونە و نابێت بە ڕواڵەت و بە قسەی بریقەدار فریو بخۆیت، كاتێكی زۆری دەوێت تاكو بۆت بسەلمێت كەسێك خاوەن مەنهەجێكی ڕاستە و بەرژەوەندییەك لە پشت كارەكانییەوە ناوەستێت، لە كوردستاندا لە ئەنجامی بازرگانی كردن بە دینەوە دەیان كەسایەتیمان بینی چۆن لە پشت پەردەی بانگەواز و پیشنوێژی و وتاربێژی و حەقبێژی و سیفەتی ترەوە بە مەرامە شاراوەكانی خۆیان گەیشتن وزۆری نەبرد حەقیقەتیان بۆ خەڵكی دەركەوت، بۆیە لە ئەم سەردەمەی خۆماندا دەبێت كەسی موسوڵمان و موەحید بە پلەی یەكەم خەریكی چاككردنی ئیمانی خۆی و ماڵ و مناڵ و كەسە نزیكەكانی بێت و دوای ئەوە بیر لەوە بكاتەوە خەڵكانێكی تر بۆ بازنەی هیدایەت ڕابكێشێت وكاریان لەسەر بكات: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيْكُمْ أَنفُسَكُمْ ۖ لَا يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ ۚ) المائدة:105. هەروەها پێغەمبەر صلی الله علیه و سلم فەرموویەتی نزیكە زەمانە و سەردەم بە جۆرێك تێكبچێت و خراپ ببێت چاكترین ماڵی موسوڵمان چەند سەرە مەڕێك بێت خاوەنەكەی بیلەوەڕێنیت و لە كۆمەڵانی خەڵكی دوور بكەوێتەوە و بەدینەكەیەوە هەڵبێت: (يُوشِكُ أنْ يَكونَ خَيْرَ مَالِ المُسْلِمِ غَنَمٌ يَتْبَعُ بهَا شَعَفَ الجِبَالِ ومَوَاقِعَ القَطْرِ، يَفِرُّ بدِينِهِ مِنَ الفِتَنِ) البخاري: ( 19). 

بەڵام ئەمە مەعنای ئەوە نییە هەرچی حەقێك كە دەیزانیت لە هەموو كات و شوێنێكدا بە بێ ڕەچاوكردنی هیچ بارودۆخێك ڕایبگەیەنیت، نەخێر، دەكرێت ڕاگەیاندنی حەق ئەگەر بەرژەوەندییەكی شەرعی هەبوو هەندێ دوا بخرێت وباس نەكرێت، دەكرێت شێوازەكەی ڕاستەوخۆ و ڕەق وزەق نەبێت، دەشێت لە میكانیزم و شێوازەكاندا بەرنامەی گونجاوی بۆ گەیاندنی دابڕێژرێت، بەڵام سەرەڕای هەموو ئەوانە ئەهلی حەق لەگەڵ باتڵدا - لەسەر ئەو حەقەی كە پێیانە - نە سازش دەكەن نەیەك دەگرن و نە چاوپۆشیش لەیەكتر دەكەن بەو مەعنایەی بڵێن با چاوپۆشی لە یەكتر بكەین و تەگەرە وگرفت بۆ یەكتر درووست نەكەین! ، یان تۆ بە من بڵێ لەسەر حەقی منیش لەبەرانبەردا بە تۆ دەڵێم لەسەر حەقی! ئەوە شێوازێكی نامۆیە لە كاری ئیسلامیدا و لەگەڵ بنەماكانی قورئان و سوننەتدا یەك ناگرنەوە. 

هەر لەم بارەوە و وەكو هەنگاوێك بۆ داخستنی دەرگای فیتنەو ناكۆكی لە سنووری شەرعدا -نەك بە میزاج و عەقڵی خۆمان - داواو ئامۆژگاریم بۆ خۆم و بۆ هەموو مامۆستایەكی بەرێز كە لەسەر عەقیدەی ڕاست و درووستی ئەهلی سوننەتە و دەیەوێت بەرگری لێ بكات لە بەرانبەر فیرقەو تاقمەكانی تر، با ڕاستەوخۆ ڕووبەڕووی سەرانی ئەو تاقمانە نەبێتەوە، چونكە: 

1- ناونەبردن و بەگشتی قسە كردن سوننەتێكی پێغەمبەرمانە صلی الله علیه و سلم، كاتێك هەواڵێكی دەربارەی كەسێك پێ دەگەیشت ، یان كەسێكی دیاری كراو هەڵەیەكی شەرعی دەكرد، یان شتێك لە كەسێكەوە ڕوویدەدا پێویستی بە ڕەددانەوە دەبوو، پێغەمبەر صلی الله علیه و سلم ڕەخنەی دەگرت و ئامۆژگاری دەكرد بە شێوەیەك لە زۆربەی حاڵەتەكاندا ناوی ئەوانی نەدەبرد و بە گشتی قسەی دەكرد، بۆ نموونە دەیفەرموو: ئەوە چییە خەڵكانێك ئاوها و ئاوها دەڵێن، نەیدەفەرموو ئەوە بۆچی فڵانە كەس ئاوها و ئاوهای وتووە: (كان النَّبيُّ صلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ إذا بلَغَه عنِ الرَّجلِ الشيءُ لم يَقُلْ: ما بالُ فُلانٍ يَقولُ: كذا وكذا، ولكن يَقولُ: ما بالُ أقوامٍ يَقولونَ: كذا، وكذا..).صحيح أبي داود(4788). 

2- ڕووبەڕووبوونەی ئەو كەسانە لەسەر ئاستی شەخسی، بۆی هەیە مەسەلەكە لە پرسێكی پیرۆزی عەقیدەو بیروباوەڕەوە بگوێزێتەوە بۆ ململانێیەكی شەخسی تەسك لەسەر ئاستی كەسەكان، واتە فڵان كە ڕەددی فڵانی دایەوە ئەویش دەبێت حەقی خۆی بكاتەوە و چەكێكی لەوەی ئەو بەهێزتر بەكار بهێنێت بۆ ڕەددانەوە و كەسایەتی بەرانبەر لەكەدار بكات، مەحاڵە مرۆڤ لەو حاڵەتانەدا خۆی پێ ڕابگیرێت بێ ئەوەی سنوورەكانی شەرع نەبەزێنیت. 

3- مرۆڤەكان هەرچەند زانیاری و زانستیان زۆر بێت، هەر هەندێك بوار دەمێنیتەوە تێیدا نەشارەزان، یان جاری وا هەیە لە كاتی خۆیدا بەڵگەی پێویست و حوججەی گونجاوی ناكەوێتە بیر و نایەتە سەر زاری، یان لەو كاتەدا ناتوانێت وەكو پێویست بەڵگەو حوججەكە بگەیەنێت، لەو كاتەشدا بە زیانی ئەو كێشەی كە تۆ دەتەوێت سەری بخەیت وبەرگری لێ بكەیت تەواو دەبێت. 

ئەمە جگە لەوەی لایەنی بەرانبەر لەو جۆرە ڕووبەڕوونەوانەدا هەوڵ دەدات زۆرترین گومانت بۆ كۆبكاتەوە و خەڵكانێك بەهۆی تۆوە بەو گومانانە ئاشنا دەبن كە پێشتر لەوانەیە هەر نەیان بیستبێت، بەڵكو هەندێ جار خەڵكانێك هەن گومانەكەیان لە ڕەددی گومانەكە زیاتر لەلا دەچەسپێت و پێی قایل دەبن، بەوەش تۆ لە جیاتی ئەوەی كارێكی باش بكەیت كارێكی خراپت كرد. 

3- ڕەدانەوەی ئەفكار لەوە باشترە ڕەددی خودی كەسەكان بدرێتەوە، گرنگ ئەوەیە تۆ بەرپەرچی بیرۆكە و قسە ناكۆكەكان لەگەڵ عەقیدەكەتدا بدەیتەوە و خەڵكی بەو بەرپەرچدانەوانە ئاشنا بن، چ پێویست دەكات خاوەنەكەشی داشۆریتەوە و ئەویش هەرچی نەشێت بەتۆی بكات و دوژمنایەتییەكی شەخسی لە نێوانتاندا درووست ببێت. لەوەش گرنگتر خەڵكی و خوێنەران ئەوەندە ژیرییان تێدایە خۆیان بزانن مەبەستت كێیە و بەوەش ئەركی ئەو شەڕە شەخسییەتە لە كۆڵ دەبیتەوە. 

4- لە ڕاستیدا ڕەددانەوەی سەرانی تاقم و فیرقە لادەرەكان زۆر جار دەبێتە جۆرێك لە چاكە كردن لەگەڵیان و سوودگەیاندن پێیان ئەگەر بەناو ڕەدیان بدەیتەوە یان بە شێوەیەكی شەخسی ڕووبەڕوویان ببیتەوە، ئەوان زۆریش سوپاست دەكەن لەسەر ئەو كارەت و خۆیان ئەوەیان دەوێت، چونكە تۆ بێ ئەوەی بەخۆت بزانیت ڕۆڵێكی باش دەگێڕێت لە تەسویق كردن و ڕەواج دان بە بیروباوەڕەكانی ئەوان،. بە كورتی تێكگیران لەگەڵ ئەو جۆرە كەسانەدا هیواو ئاواتێكی ئەوانە وتۆ بۆیان جێبەجێ مەكە. 

5- ئینجا زۆر جار ئەوەی لەسەر حەقی كیتاب و سوننەت بێت جگە لە الله پشت و پەنای تری نییە و لە ڕوانگەی دەسەڵاتی عەلمانییەوە كەسێكی زیانبەخشە بۆ كۆمەڵگا، بەپێچەوانەشەوە ئەوەی لەسەر عەقیدەی تاقم و گروپە گومڕاكان و نەیارەكانی ئەهلی سوننەت بێت لە هەر وڵاتێك بن پشتیان بەدەسەڵاتی ئەو وڵاتە و بە حیزب ولایەنی بەهێز قایمە و لە بنچینەوە بەدوای بەهانەیەك و قسەیەك و ناوبردنێكی تۆدا دەگەرێن بۆ ئەوەی ئاراستەی مەسەلەكە تەواو بگۆڕن و زیانت لێ بدەن، بەڵكو جاری وا هەیە خودی ئەو كەسە دەستڕۆیشتووە و پلەو پایەیەی فەرمی هەیە كە بەئاسانی دەتوانێت لەحاڵی ناوبردنیدا جۆرەها ڕێوشوێنت بەرانبەر بگرێتەبەر ، جا تۆ ئەو بەهانە بەدەستەوە بۆ دەدەیت، ڕاستیش نییە بڵێی بۆچی بترسم با ڕووبەڕووی ببمەوە، چونكە مەسەلەكە ترس نییە و داناییە و پوچەڵ كردنەوەی پلانی بەرانبەرە و ڕێخۆشكردنە بۆ بەردەوام بوون لە بانگەواز و ئەوەشی بەبێ تێكگیران وشەڕ بەدەست بێت، عاقڵی نییە بڵێیت من هەر پێم خۆشە بەشەڕ و تێكگیران بەدەستی بهینم!  

ئەوەی بە هەڵە و بەناحەقی دەزانیت توكل بە پەروەردگارت ڕەددی بدەرەوە وحەقی كیتاب و سوننەت بەدەنگێكی زوڵاڵ و بە پێنووسێكی پاك ڕابگەیەنە و ناوی هیچ كەس و لایەنێكیش مەهێنە و الله بەرەكەت دەخاتە كارتەوە، لەگەڵ ئەوەشدا كردار لەسەر تۆیە و دەرەنجام لەسەر رب العالمین ە. 

نكۆڵیش لەوە ناكەم ئەمەی كە لەسەرەوە وتم یاسایەكی هەمیشە نەگۆڕ نییە و بەردەوام بەو شێوە مامەڵە بكەیت، نەخۆیشم بەو واتا وەرمگرتووە، بەڵكو هەندێ جار بەرژەوەندی ئیسلام و بیروباوەڕەكەت وا دەخوازێت و وا پێویست دەكات بەناو ناوی گومڕاكە یان ناوی لایەنەكەی بهێنیت و (علی رؤوس الأشهاد) باتڵەكەی داماڵیت و ڕووی ڕاستەقینەی بۆ خەڵكی دەربخەیت و هەرچیشت بەسەردا بێت لەو پێناوەدا بەشێكە لە باجی بانگەواز بۆ حەق و تەوحید كە دەبێت بدریت. 

سەبارەت بەم بەشەی ئەم نووسینە، خۆم بەشداریم كردووە بە زنجیرە پۆستێك لە ژێر ناونیشانی (بیانناسە)كە دواتر وەكو كتێبێك چاپكراو بەردەستە وبەم زوانە چاپی تریشی دەكەمەوە إن شاء الله، كە تێیدا باسم لە زیاتر لە هەشتا كەسایەتی ولایەن و گروپ كردووە بەناو وبە وێنە، هەروەها لە زنجیرە نووسینێكی تردا ڕووی ڕاستی هەموو فیرقەو تاقمە گومڕاكان و پێناسە و عەقیدە و جیاوازییانم لەگەڵ عەقیدەی ئەهلی سوننەتدا خستووەتەڕوو و لە پاشكۆی دوو كتێبمدا كە لەم دواییەدا دەرچوون چاپ كراوە، كە قەناعەتم وایە ئەوانە لەسەر ئاستیكی باڵا وبەرفراوان خەڵكی گومڕا دەكەن و پێویستە بەو شێوە ڕەد بدرێنەوە واتا بەناو وبەدیاری كردن، چونكە ئەوان لەسەر ئاستی جیهاندا دەناسرێن و خەڵكانێكی زۆریش وابەستەی هەم ناوەكانیان و هەم بیرۆكە و فیكرەی ئەوان و ئەو گروپانەن. 

من وەكو خۆم ، سەرەڕای سنووردار بوونی زانست وڕەنگە بازنەی بانگەواز و دەنگ گەیشتنیشم بەخەڵكی، بەو پێیەی كە وەكو هەندێك لەسەر ئاستی كوردستان یان دەرەوەی كوردستان بە زۆری ناناسرێم وئەوەش مەتڵەب و داواكاری خۆمە وهیچ كات كار بۆ مەشهور بوون نادەم و حەزیشم لێی نییە، هەمیشە لە درێژایی زیاتر لە دە پانزە ساڵی ڕابردوودا، ئەوەی بەناحەق و دژوارم زانیبێت لەگەڵ ئیسلام بە گشتی و عەقیدەی ئەهلی سوننەت و جەماعەت بەتایبەتی، بەبێ ناوبردنی خاوەنەكەی - چی تاكە كەس بێت یان حیزب و لایەن - وەڵامم داوەتەوە، هەركێ لە دژی ئیسلام، یان لە دژی عەقیدەی ئەهلی سوننەت و جەماعەت قسەیەكی كردبێت بە گوێرەی توانا وەڵامم داوەتەوە، بەڵام وەڵامی قسەكە نەك خاوەن قسەكەم داوەتەوە و خەڵكیش تێگەیشتوون مەبەستم چییە و كێیە وخودی ئەو كەسەش تێگەیشتووە!  

لە كاتی هەڵبژاردنەكاندا بەبێ ئەوەی بەدیاری كراوی مەبەستم كەس بێت و ناوی كەس بهێنم ، حەقم بەیان كردووە وحوكمی ئەوكارەم لە ڕووی شەرعەوە خستووەتەڕوو، چەندیش دیموكراسی خوازەكان، یان سەرانی سەر بە تاقمە لادەرەكان و غەیری ئەوان داوای مونازەرەیان كردبێت نەمكردووە و ئەسڵەن هەر وەڵامی ئەوەشم نەداوەتەوە كە بڵێم مونازەرە ناكەم، بۆ ئەو هەموو پۆستەش كە لە دژم كراوە ودەكرێت هەمیشە وەڵامی من بێ دەنگی و وەڵام نەدانەوەیان بووە، ئەگەر پێویستی كردبێت بەبێ ناوهێنان وەڵامی ناوەڕۆكی پۆستەكانم بەناڕاستەوخۆ داوەتەوە وزۆربەشیم ئیهمال كردووە و وەكو ئەوەی وشەیەكم لە دژ نەوترابێت و نەنووسرابێت. 

پوختەی ئەم باسە ئەوەیە هەڵەیەكی مەنهەجی كوشندەیە وبەڵگەی ناڕاستی خاوەن پرسەكەیە ئەگەر هەر جۆرە سازشێك لە نێوان حەق وباتڵدا بكرێت، خۆ ئەگەر بكرێت و ئەنجام بدرێت بێگومان لە زیانی خاوەن حەقەكان تەواو دەبێت كە مەنهەجی ئەهلی سوننەتە و بەقازاجی ئەو تاقمە تەواو دەبێت،  

ڕەددانەوەش پێویستە لە بازنەی شەخسی و كەسێتی تەسك دوربخرێتەوە بۆ بازنەی ڕەدددانەوەی فیكر و بەڵگە بەبەڵگە بەبێ ناوهێنان و ناشیرین كردن وبریندار كردنی خودی كەسەكان، جگە لەوەش بە هەموو شێوەیەك بانگخوازانی حەق پێویستە خۆیان بەدوور بگرن لە ڕووبەڕووبوونەوەو مونازەرە و چەلەحانێ و یەكتر ناشیرین كردن، چونكە ئەوە جگە لە دەرەنجامی خراپ هیچ دەرەنجامێكی باشی بۆ كێشەكەیان لی ناكەوێتەوە. والله من وراء القصد، والله أعلم و أحكم. 

 

2024-02-06

پیرۆزباییكردن لە گاورەكان بە بۆنەی سەری ساڵەوە، كارێكی نادرووستە و لە گەڵ بنەماكانی بیروباوەڕی موسوڵماندا تێكدەگیرێت، چونكە ئەوە مەسەلەیەكە پەیوەندی بە بیروباوەڕەوە هەیەو پێویستە موسوڵمان لە ڕۆشنایی دەقەكاندا لێی بڕوانێت و سنوورەكانی نەبەزێنێت، ئەوان لەو ڕۆژەدا ئاهەنگ دەگێڕن بە بۆنەی لەدایكبوونی خواكەیانەوە! (سُبْحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيرًا ) تۆیش بێ ئەوەی هیچ بایەخیك بەو هاوەڵدانانەیان بۆ الله بدەیت دەچیت پیرۆزباییان لێ دەكەیت! ڕیك وەكو ئەوەیە بڵێیت ئێوە لەسەر ڕێبازێكی حەق و ڕاستن و دەستخۆشییان لێ بكەیت وبلێیت لەدایكبوونی خواكەتان لێ پیرۆز بێت!  

لە ڕاستیدا كەسێكی زۆر سادە و ئاسایی كە تەنها فیترەتی سەلامەت بێت و تێكنەچووبێت، ئەم ڕاستییە دەزانێت كە ئەو پیرۆزباییە نادرووست و نابەجێیە، چونكە ناكرێت لە جەژن و بۆنەیەكی لەو شێوەدا پیرۆزبایی لە كەسانێك بكەیت و بە خۆیشت باوەڕت بەو جەژن و بۆنەیە نەبێت و بە پێی عەقیدە و دینەكەت هەڵە وشیرك و لادانی گەورەی بیروباوەڕ بێت، ئەوە پێچەوانەی شەرع و عەقڵیشە، ئەوان بۆ خۆیان ئازادن چی دەپەرستن و كێ بەخوا دەزانن و چەند خوایان هەیە! لە قیامەتدا لێپرسینەوەیان لەگەڵدا دەكرێت و سزای خۆیان وەردەگرن! بەڵام چۆن دەبێت ئێمە كە خۆمان بە موسوڵمان و شوێنكەوتووی قورئان وسونەت دەزانین كە هەموو دەقەكانی جەخت لەسەر تەوحید و دوركەوتنەوە لە شیرك دەكەنەوە، ئەوانە پشتگوێ بخەین و بچین شوێنیان بكەوین و پیرۆزبایی لادان و بێ باوەڕییان لێ بكەین، ئەو كەسەی كە لە دایكبووە و تۆ پیرۆزبایی لە دایكبوونەكەی دەكەیت بەلای ئەوانەوە خوای كوڕی خوایە! ئیتر نازانم چ جەهل و سەرلێشێوانێك لە پشت ڕێگەپێدانی ئەو پیرۆزباییەوە وەستابێت و موسوڵمانی داماویش بە قسەی فڵان و فیساری گومڕا دەكەوێتە ئەو داوەوە. (مَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ). 

بەڵكو ئەگەر ئەوانیش لەو جەژن و بۆنانەی خۆیاندا پیرۆزباییان لێ كردین، درووست نییە وەڵامیان بدەینەوە، ئاخر ئەوان باوەڕیان بەسێ خوا هەیە و لە دەریای شیركدا نگرۆن! ئێمەش باوەڕمان بەتەنها یەك پەروەردگار هەیە كە الله یە و تەوحیدی بۆ دەكەین و بەردەوام دەڵێین(قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ . اللَّهُ الصَّمَدُ . لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ . وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ). چۆن دەگونجێت بچین بە كردار ئەو شایەتییەی خۆمان بشێوێنین وهەڵیوەشێنینەوە، خاوەنی ئەم دوو بیروباوەڕە ناكۆكە چۆن یەك دەگرنەوە، بەڕاستی (إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلًا عَظِيمًا). 

بۆیە ئەوانەی فەتوای لەو جۆرە دەدەن بە هەر پاڵنەرو خۆخەڵەتاندن و پاساوێكەوە بێت، بەڕۆژی ڕووناك لەو كارەیاندا لە (الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ ) لایانداوە و پێویستە بە خۆیاندا بچنەوە و چیتر موسوڵمانی بێ ئاگا و جاهیل بە عەقیدە گومڕا نەكەن و لە ڕێگای ڕاستی قورئان و سوننەت ئەوەندەی تر دووریان نەخەنەوە. 

با هەموو موسوڵمانانی لای خۆمان و کوردانی ئەوروپایش لەوە دڵنیابن كە درووست نییە و حەرامە لە نێوان خۆیشیاندا بە بۆنەی سەری ساڵەوە هیچ ئاهەنگ و خۆشی و حەفلەیەك بگێڕن، یان شیرینی و كێك و خواردنی تایبەت بە بۆنەی سەری ساڵ درووست بكەن و دابەشی بكەن، یان خەڵكی بۆ بانگهێشت بكەن، هەموو ئەوانە كێشە و كەلێنیكە لە عەقیدەو بیروباوەڕی خۆیاندا درووستی دەكەن ، با بشڵێن نیەتمان ئەوە نییە! چونكە نیەتی باش هیچ كاتێك كاری قەدەغەو حەرام حەڵاڵ ناكات، مادام لەو كات و تەوقیتەدا دەیكەن حوكمەكەی هەر دەیانگرێتەوە و تاوانی گەورەیە و سزای لەسەرە و داوا لە هەموو موسوڵمانێك دەكەم بەو كارە عەقیدەی خۆی لەكەدار نەكات و بە قسەو فەتوای بێ بنەمای شەرعی هیچ گومڕایەك لە خشتەنەچێت. 

1- الله تعالی فەرموویەتی: (وَالَّذِينَ لا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَاماً) الفرقان:72. 

مجاهد بە ڕەحمەت بێت لە تەفسیری ئەم ئایەتەدا فەرموویەتی: (إنها أعياد المشركين، وكذلك قال مثله الربيع بن أنس، والقاضي أبو يعلى والضحاك. 

وقال ابن سيرين: الزور هو الشعانين ، والشعانين: عيد للنصارى يقيمونه يوم الأحد السابق لعيد الفصح ويحتفلون فيه بحمل السعف، ويزعمون أن ذلك ذكرى لدخول المسيح بيت المقدس) بڕوانە: اقتضاء الصراط المستقيم 1/537، والمعجم الوسيط1/488، 

2- لە سونەتیشدا فەرموودەی أنس بن مالك رضي الله عنه هاتووە كە فەرموویەتی: (قدم رسول الله صلى الله عليه وسلم المدينة ولهم يومان يلعبون فيهما، فقال: ما هذا اليومان؟ قالوا: كنا نلعب فيهما في الجاهلية، فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم: إن الله قد أبدلكم بهما خيراً منهما: يوم الأضحى ويوم الفطر. رواه أبو داود، وأحمد، والنسائي على شرط مسلم. 

3- حەرامی پیرۆزباییكردنی ئەو بۆنانە لە موشریكان و لە ئەهلی كیتاب ئەوەیە كە یەهود و نەساڕا بەردەوام لەناو ولاتی موسوڵماناندا بوونین هەبووە و جەژناكانی خۆیشیان بەڕێوە بردووە وهیچ كاتێك كەسێك لە پێشینانی چاكی ئەم ئوممەتە پیرۆزباییان لەوان نەكردووە، هەروەها عومەریش الله لێی ڕازی بێت لە مەرجەكانیدا لەگەڵ أهل الذمةدا و بەڕازی بوونی هەموو هاوەڵان بە مەرج گرتی لەسەریان كە جەژنەكانیان لەناو وڵاتی موسوڵماناندا بە ئاشكرا ئەنجام نەدەن، جا ئەگەر بەو شێوە لەلایەن خەلیفەی موسوڵمانانەوە رێگرییان لێ كرابێت كە بۆنەو جەژنەكانیان ئەنجام بدەن ئیتر چۆن درووستە كە بەشداریان بكرێت و پیرۆزباییان لێ بكرێت لە كاتێكدا بۆنەكانیان هەمووی شیركە و لەگەڵ عەقیدەی موسوڵماناندا دژوارە و تێكدەگیرێت!؟ 

ابن القيم بەڕەحمەت بێت سەبارەت بە حەرام بوونی پیرۆزبایی كردن جەژن و بۆنەكانی بێباوەڕان فەرموویەتی ئەو كارە بە كۆدەنگی زانایان حەرامە و درووست نییە بە بۆنە و عیبادەتەكانیان پیرۆباییان لێ بكرێت و بوترێت جژنتان پیرۆز بێت، چونكە ئەو كەسەی ئەو كارە بكات ئەگەر لە كافر بوونیش ڕزگاری ببێت ئەوە حەڕام و قەدەغەیەكی گەورەی ئەنجام داوە، چونكە وەكو ئەوەیە ئەو سەجدە بۆ خاچ ببات و ئەو كەسەش پیرۆزبایی لەو كارەی بكات و فەرموویەتی: : (وأما التهنئة بشعائر الكفر المختصة به فحرام بالاتفاق، مثل أن يهنئهم بأعيادهم وصومهم، فيقول: عيد مبارك عليك، أو تهنأ بهذا العيد ونحوه، فهذا إن سلم قائله من الكفر فهو من المحرمات، وهو بمنزلة أن يهنئه بسجوده للصليب، بل ذلك أعظم إثماً عند الله، وأشد مقتاً من التهنئة بشرب الخمر وقتل النفس وارتكاب الفرج الحرام ونحوه. وكثير ممن لا قدر للدين عنده يقع في ذلك، ولا يدري قبح ما فعل، فمن هنأ عبداً بمعصية أو بدعة أو كفر فقد تعرض لمقت الله وسخطه... )بڕوانە:أحكام أهل الذمة 1/161. 

عمر رضي الله عنه دەیفەرموو: (إياكم ورطانة الأعاجم، وأن تدخلوا على المشركين يوم عيدهم في كنائسهم فإن السخطة تتنزل عليهم). رواه أبو الشيخ الأصبهاني والبيهقي بإسناد صحيح. واتە عومەر الله لێی ڕازی بێت نەهی لە موسوڵمانان كردووە بچنە نێو كڵێسای موشریكانەوە لە ڕۆژی جەژنەكانیاندا چونكە خەشم و قینی الله بەسەریاندا دادەبەزێت، بەڵام ئێستا كەسانێك پەیدا بوونە بەبەهانەی جۆراوجۆرەوە هەموو ئەو بەڵگە ڕوون و ئاشكرایانە بە دیواردا دەدەن و نەك هەر پیرۆزبایی لە موشریكان دەكەن بەڵكو بەبراو و بە دۆستی خۆیانیان دەزانن، دواجار ئەوەش بوو بە كەلێنێكی تری عەقیدە لەناو موسوڵماناندا كە ئەویش چووە سەر چەندین هەڵە و لادان و كەلێنی تر كە ئەمڕۆ موسوڵمانان پێوەی دەناڵێنن و بە خۆیشیان نازانن. 

 

 

 

2024-02-06

موسوڵمان بۆ ئەوەی بزانێت تا چەند كردەوەكانی ڕاست و درووستن، عیبادەتەكانی وەرگیراون، كارە چاكەكانی كە چاوەڕوانی پاداشتە لەسەریان بەو شێوەن كە الله تعالی پێی ڕازییە و لەگەڵ شەریعەتدا ناكۆك نین، پێویستە لەگەڵ سەرچاوەكانی دینەكەیدا بەراوردیان بكات و، نمایشیان بكاتە سەر كیتاب و سوننەتدا، ئەگەر لەو دوو پێوەرە دەرچوون، واتە ڕاست و باش و وەرگیراون، ئەگەر دەرنەچوون، واتە ناپەسەند وخراپ و وەرنەگیراون، لەم پێشەكییە مەبەستێكم هەیە ودەمەوێت بڵێم : 

لەناو كوردی خۆماندا زۆر جار بەراوردكارییەكی نابەجێی و هەڵە هەیە، ئەویش بریتییە لەوەی لە جیاتی ئەوەی كردەوە وكردار لەگەڵ قورئان و سوننەتدا بەراورد بكرێت، لەگەڵ كردار وكردەوەی كەسانی خراپ و دوور لە دیندا بەراورد دەكرێت و دواجار حوكمی باش بوونی لەو بەراوردە هەڵەیە وەردەگیرێت. 

بۆ نموونە حیزب و كۆمەڵێك، یان ڕێخراوو كەسایەتییەكی ئیسلامی، دەچێت كارو كردەوەكانی خۆی لەگەڵ حیزب و كۆمەڵ و ڕێكخراوو كەسایەتییەكی نا ئیسلامی نەیاری ئیسلامدا بەراورد دەكات و دەڵێت: ئەها ئەوان خەریكی چین و ئێمە خەریكی چین؟ ئەم دوو كارە كامیان باشترە؟ ئینجا بەو دەرەنجامە دەگات كە كارەكەی خۆی باشترە، ئەوەش بەراوردێكی هەڵەیە، چونكە موسوڵمان دەبێت كردەوەكانی خۆی لەگەڵ بنەماكانی عەقیدەو شەریعەتدا بەراورد بكات نەك لەگەڵ پێچەوانەكانیدا. 

بە هەمان شێوە كەناڵێكی ڕاگەیاندن، یان ئیزگەو سایت و كەناڵێكی یوتیوب، یان ئەگەر نموونە بە تیڤییەكی تایبەت بە مناڵان بهێنینەوە، لەجیاتی ئەوەی بەرنامەكان و بڕگەكانی، ئاراستە كردن و فێركاری و سروود و قسەكانی، لەگەڵ قورئان و سونەتدا و لەڕۆشنایی ڕەوشت و دەستگرتنی سەلەف بەو دوو سەرچاوەوە هەڵبسەنگێنێت و بەراورد بكات، دەچێت لەگەڵ تیڤی و ڕاگەیاندنی عەلمانییەكاندا بەراوردی دەكات و دەڵێت ئەمەی ئێمە یان ئەوەی ئەوان كامیان باشترە؟ لە وەڵأمیشدا خۆی و خەڵكانێكی سادەو نەشارەزا لەدین وەڵامی دەدەنەوەو دەڵێن بێگومان ئەوەی ئێوە زۆر باشترە، ئەم بەراوركارییە هەڵەیەش دەرگای ئەنجامدانی زۆر هەڵەی شەرعی و بگرە تاوانیش لەسەر پشت بۆ ئەو كەسانە دەكاتەوە. 

ئەگەر كەسێكیش ڕەخنە بگرێت وبڵێت بۆ نموونە مۆسیقا حەرامە چۆن ئەبێت مناڵ لەسەر ئەو حەرامە ڕابهێنرێت بە بیانووی ئەوەی ئەو كەناڵە ئیسلامییە لە كەناڵێكی عەلمانی باشترە، یان لە هەندێ كەناڵی تری بەناو ئیسلامی باشترە؟، چۆن ولەسەر چ بنەمایەكی شەرعی ڕەوایە ئایەت و فەرموودە بە مۆسیقاوە بۆ مناڵ پیشكەش بكرێت؟! مۆسیقایش وەكو نموونە باسم كردووە ئەگینا بە بەهانەی ئەو بەراوردكارییە هەڵەیە چەندین چەمكی دژوار لەگەڵ عەقیدەو شەریعەتی ئیسلامدا لەو كەناڵانەوە دەگاتە موسوڵمانان و لە دینی حەق دوور دخرێنەوە. 

لە ڕاستیدا باش ئەوەیە كە لە قورئان و سوننەت و لە رۆشنایی عەقیدەی ئیسلامیدا باشە و خراپیش ئەوەیە كە لەڕۆشنایی ئەو دوو سەرچاوەدا خراپە، ئەو بەراوردكارییەی ئەمڕۆ لەم ڤێرژنە دیندارییەی كوردیدا هەیە، ڕەنگدانەوەیە بۆ بەشێك لەو لادان و بەزین و تێكشكانی ناخ و تیكچوونی فیترەتە كە تاكی كورد تووشی بووە و بێگومان ئیسلامییەكانیش بەهۆی دەست نەگرتنیان بە بنەماكانی كیتاب و سوننەتەوە ئەوانیش پشكی خۆیان لەو حاڵەتە خراپە بەركەوتووە. 

زۆر جار ئەم بەراوردكارییە ناشەرعییە وهەڵەیە كارەسات بەسەر موسوڵماندا دەهێنێت و بیروباوەڕی دەشێوێنێت، بۆ نموونە هەندێ كەس دەڵێن:  

چی بكەین ئەوە هەڵبژاردنە ودەبێت بەشداری بكەین؟! باشە دەنگ بە عەلمانی بدەین یان ئیسلامی كامیان باشترە؟! ئەڵبەتە ئەم بەراوردكردنە یان لە جەهلەوە سەرچاوە دەگرێت یان كڵاوێكە و كراوەتە سەریان و بەخۆیان نازانن، ئەگینا بۆ ئەبێت ئیلا هەر بەشداری بكەیت؟ وەكو ئەوەیە بەیەكێك بوترێت ئەوە ئاگر و ئەوە زێراب خۆت فڕێبدە ناو یەكێكیانەوە وەڵامی ڕاست ئەوەیە خۆت لە هەردوكیان ڕزگار بكەیت نەك زێرابەكە هەڵبژێرێت! چونكە ئەگەر لە نێوان دوو خراپەدا سەپشك كرایت كام خراپەیان ئەنجام بدەیت حەق و راست ئەوەیە كە هیچیان هەڵنەبژێرێت نەك سووكەكەیان هەلبژێرێت، بەشداری كردن لە هەڵبژاردن و لە هەر پرۆسەیەك پەیوەندی بە پەرلەمانەوە هەبێت ڕەتكردنەوەیە بۆ حاكمیەتی پەروەردگار و سەركێشی كردنە بە دینەكەتەوە، بەشداری كردن لەو پرۆسەیە یەكسانە بەوەی ئەو كەسە ماڵی خۆی وێران بكات و دینی خۆی لەكەدار بكات، ئیتر ئەو كەس و لایەنە عەلمانی بێت یان ئیسلامی بێت مەگەر خۆت بخەڵەتێنیت، ئەگینا هیچ جیاوازییەكی نییە. 

ئینجا ئیسلامی ئەگەر بەڕاستەقینە ئیسلامی بێت چۆن ئەبێتە ئەندام لە (دار الندوة)دا مەحاڵە ئەگەر لە ئەلف و بێی عەقیدە تێگەیشتبێت ئەو كارە بكات، خۆیان و ئەوانەش كە فەتوایان بۆ ئەدەن عاقیبەتی ئەو كارەیان بەچاوی سەریان دەبیننەوە: ( لِيَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۙ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيْرِ عِلْمٍ ۗ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ )النحل:25.  

ئەی ئەگەر ئەوە بەراوردێكی سەقەت نییە و درووستە بۆ یەك هاوەڵ بەشداری (دار الندوة) ی موشریكەكانی قورەیشیان نەكرد، هیچ نەبێت نەهی لە مونكەر بكەن و دەستێك بەرز بكەنەوە و دەنگ لە دژی بڕیاری موشریكەكان بدەن؟ بێگومان لەبەر ئەوە بوو ئەوان كاتێك سوڕەتی الكافرون و الإخلاص و ئایەتەكانی عەقیدەیان لە قورئاندا دەخوێندنەوە هەر خوێندنەوەیەكی بێ گیان و بەرجەستەنەكراو نەبوو، كە ئایەتی (إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ ۚ) یوسف:40 دەخوێندنەوە لەولاوە بە (إن الحكم إلا للشعب) هەڵیان نەدەوەشاندەوە! بەڵكو بەرجەستەیان دەكرد و عەمەلیان پێچەوانەی قسەكانیان نەبوو، ئەوان هەر لەیەكەم ڕۆژەوە وتیان لا إله إلا الله تەوحیدیان كرد بە درووشمی ژیانیان و لە هەموو بوارێكی ژیاندا بەرجەستەیان كرد. 

خۆ خەڵەتاندن بەو بەراوردكارییەی سەرەوە ل كارەساتێكی وەكو هەڵبژاردندا بەبەهانەی ئەوەی دەنگ بۆ ئیسلامییەكان دەدات، ئەوە ئەو پەڕی لە خشتەچوونی بیروباوەرەو هاوكات جۆرێكیشە لە خۆ خەڵەتاندن، وەكو ئەوەیە دوو كەس هەردوكیان عارەق بخۆنەوە یەكێكیان بڵێت ئەوە عارەقە و بەئاشكرا بیخواتەوە، ئەوی تریان خۆی بخەڵەتێنێت و ناوی تری لێ بنێت و بیخواتەوە و هەندی داماوو خراپ تێگەیشتوو و خاوەن بەرژەوەندی فەتوایان بۆ دابێت بڵێت من فەتوایشم بۆ دراوە! لە ڕاستیدا ئەو دوو كەسە هەردوكیان هەر كەوتوونەتە ناو تاوانەكەوە و گۆڕینی ناوی حەرامەكە هیچ لە حەرامیتییەكەی ناگۆرێت. 

بە كورتی ئەو كەسە داماوە وا دەزانێت و وا تێگەیەنراوە كە لە نێوان دوو لادان و هەڵەدا با هەڵەی بیروباوەڕیش بێت هەر دەبێت یەكێكیان هەڵبژێرێت! لە كاتێكدا وەڵامی ڕاست ئەوەیە نابێت هیچیان هەڵبژێرێت و دەبێت لە هەردوكیان بەری بیت. 

لە ڕاستیشدا ئەم دینە ماڵی باوكی كەس نییە بە ئارەزووی خۆی لێی كەم كاتەوەو بۆی زیاد بكات و لەگەڵ واقیعی ڕۆژگاردا و لەسەر حیسابی حوكمەكانی قورئان و سونەتدا بیگونجێنێت وبەم بەراوردكارییە بنەماكانی عەقیدە تێكبدات.! 

لەم بارەوەشەوە زۆر بە گرنگی دەزانم وریای هەندێ ڕاگەیاندنی ئاراستەكراو بن بۆ مناڵان ، كە بە بەهانەی ئەوەی لە ڕاگەیاندنی عەلمانی و خراپەوە دووری بخاتەوە، پەروەردەیەكی هەڵەی مناڵەكانمان دەكات و هەندێ حەرامی - بۆ نموونە وەكو مۆسیقا وچەسپاندنی هەندێ چمك و واتای دژوار لەگەڵ بیروباوەڕ و شەریعەتدا - لەلایان ئاسایی دەكەنەوە و لەپاڵ زۆر بابەتی باش و ئاكاری جواندا بەناڕاستەوخۆ فێری هەندێ شتی هەڵەی دەكەن و حەرامی لەلا ئاسایی دەكەنەوە و بەزاندنی سنورەكانی شەرعی هەر لەم تەمەنە ناسك و هەستیارەوە لەلا ئاسایی دەكەنەوە و بێ ئاگا لەوەی ئەم دینە بۆ هەڵبژاردن نییە كێ چی پێ گونجاو بێت ئەنجامی بدات و چی پێ نەگونجاو نەبوو وازی لێ بهێنێت! یان كە هەر حوكمێكی لەگەڵ ئەم قۆناغەی كوردستاندا بە نەگونجاو زانی هەمواری بكات و لێی بقرتێنیت و دواجاریش ئیسلامێكی جیاواز و هەڵە پێشكەش بە گرنگترین توێژی كۆمەڵگا و نەوەی پڕ بایەخی دواڕۆژ بكەن كە بریتین لە مناڵان.  

هەروەكو نموونەیەكی واقیعی كاتی خۆی كەناڵی (طیور الجنة) وهاوشێوەكانیشی لەسەر بنەمای ئەو بەراوردە هەڵەیە درووست بوون، كە لەلایەكەوە لە كەناڵە خراپەكانی عەلمانییەكان دووری دەخاتەوە كە بە شێوەیەكی خراپ مناڵ پەروەردە دەكات ، لەولاشەوە بۆ ئەوەی بینەری زۆر بێت و ستایشی خەڵكی بەدەست بهێنێت و تۆمەتی توندڕەوی و نامۆدێرنەیی نەدرێتە پاڵ، دەچێت تێكەڵەیەك لە ڕاست و لە هەڵە، لە حەق و ناحەق، لە حەڵاڵ و لە حەرام لەبەرنامەكانیدا پێشكەش دەكات، ئینجا ئەوان و هەندێ لە كەناڵە كوردییەكانیش دێن و دەڵێن ئێمە توانیمان مناڵ لەو كەناڵە عەلمانییانە دوور بخەینەوە، ڕاست ئەكەن، لەوانە دوورتان خستنەوە، بەڵام ئەوانتان خستە جۆریكی تر لە هەڵە و سەرپێچی شەرعی كە لەگەڵیاندا گەورە دەبێت و دەبێت بە بەشێك لە پێكهاتەی كەسایەتییان. 

ئەم حاڵەتەش بەداخەوە لەسەر كەناڵ و بەرنامەی مناڵان كورت هەڵنەهاتووە، بەڵكو هەموو ڕاگەیاندنە ئیسلامییەكانی گرتووەتەوە و دەچن خۆیان بە كەناڵی عەلمانی بەراورد ئەكەن، ئاخر ئەوان عەلمانین و شوێنكەوتووی هەواو ئارەزوو یاسا و ڕێنمایی مرۆڤەكانن ڕاستتر بڵێین مرۆڤە فیترەت شێواوەكان، كەی ڕاستە لەگەڵ كەسانێكدا بەراورد بكرێن كە بانگەشەی ئەوە دەكەن كە شوێنكەوتووی شەرعی رب العالمینن؟ لە ئەنجامی ئەو بەراوردەدا دەبنین بێژەری ئافرەت لە كەناڵی عەلمانیدا درێغی لە هیچ خۆ جوان كردنەوەو دەرخستنێكی جوانی خۆی ناكات ولە ڕووی جلیشەوە ئازادە چی بپۆشێت و نەپۆشێت، لەكەناڵی ئیسلامیشدا بە جیاوازییەكی كەم كە داپۆشینی قژو هەندێ لە ئەندامەكانی تێدایە، بەڵام بەهەمان میكانیزمی بەكارهێنانی ئافرەت مەرجی بێژەری ئافرەت ئەوەیە جوان بێت و ڕووی خۆش بێت و ئامادەش بێت بەرانبەر پیاو و بەڵكو بەرانبەر هەزاران و ملیۆنان كەسی جۆراوجۆر لەو كۆمەڵگایە بە ئەوپەڕی جوانی خۆی و بە زەردەخەنە و ڕووی گەشەوە دابنیشێت وبیرنامە پێشكەش بكات، بەڵكو وەكو هەر پیاوێك لەگەڵ پیاواندا تێكەڵ بێت و مامەڵە بكات و بەریەككەوتنیان هەبێت، لەگەڵ دەیان هاودیدی و هاوبۆچوونی تر لە نێوان ڕاگەیاندنی عەلمانی و ئیسلامیدا كە جاری وا هەیە مەگەر بەلۆگۆی كەناڵەكان لەیەكتریان جیا بكەیتەوە، واتە پێوەر فشاری واقیع و ڕازی كرنی خەڵكە نەك ڕەچاو كردنی شەریعەت وڕاوەستان لە سنوورەكانی و پارێزگاری كردن لەو عەقیدەی كە هەموو پێغەمبەران بۆ چەسپاندنی ڕەوانە كراون. 

بۆیە بە كورتی دینداری بەو شێوازە لە بەراوردكاری هەڵەیە و ، زەنگێكی مەترسیدارە كورد بەردەوام سنووری دینەكەی بەو بەهانەوە دەبەزێنێت، باوەڕیش ناكەم سنوور بەزاندنە شەرعییەكان لەو ئاستەدا ڕاوەستێت و ڕەوڕەوەی شلكردنەوەی دین و دەستكاری كردنی حوكمەكانی لە سنوورێكی دیاریكراودا سەقامگیر بێت، چونكە بنچینەی فەلسەفە و تێڕوانینەكە ناشەرعی و هەڵەیە و بەدەست هێنانی ڕەزامەندی پەروەردگار و خەڵك و شەقام و دەسەڵات و ئەمانە پێكەوە مەحاڵە و دواجاریش شتێكی خراپی لێ دەردەچێت! 

بۆیە پەیامم بەڵكو تكام لەو لایەنە ئیسلامی و ڕاگەیاندنكار و رێكخراوانە بەتایبەتی ڕێكخروای ئافرەتان ئەوەیە: 

ئەگەر دەتانەوێت بەراوردی كارەكانتان بكەن و ڕاست و هەڵەیی كارەكانی خۆتانتان بۆ دربكەوێت، لە ڕوانگەی عەقیدەو شەرعەوە ئەو بەراوردە بكەن بكەن، ئەو كات بەراورد و بڕیارەكەتان ڕاست دەردەچێت، لەگەڵ دوو سەرچاوەكەی دینەكەتاندا بەراوردی بكەن، نەك لەگەڵ واقیعی دوور لە بنەماكانی بیروباوەڕ و شەریعەت لەم ڕۆژگارەدا، نابێت كەسایەتی عەلمانی و كەناڵی خراپ و حیزب و كۆمەڵی دور لە ڕەوشت و دین بكەن بە لایەنێكی بەراوردەكە و دواجار لەسەر ئەو بنەما بڕیار بدەن! خۆ بەو شێوە بێت هەرچی بكەیت هەر هەڵەی لەوەی ئەوان كەمتر ئەبێت و شەڕو خراپەی لەوەی ئەوان ئەهوەنتر ئەبێت، بەڵام ئایا دینداری بەو شیوە دەبێت؟ بێگومان ئەوە دیندارییەكی هەڵەیە و ڕێگایەكی ناپەسەند و عاقیبەت خراپە، كە مەخابن زۆرێك لە كورد لەسەرین و پەیڕەوی دەكەن. 

باوەڕم وابە ئەم چەند دێڕە دەبێتە بەڵگە و حوجە لەسەرتان و ئەگەر دەتانەوێت خزمەت بە دینەكەتان بكەن، بەو شێوە بیكەن كە الله تعالی و پێغەمبەر صلی الله علیه وسلم پێی ڕازین، نەك خولیاتان لەگەڵ ڕازی كردنی دینەكەتاندا بەدەست هێنانی ڕەزامەندی ڕای گشتی و شەقام و دەسەڵات و خەڵكی عەوامیش بێت، ئێوە چاك دەزانن ئەگەر ئیسلام وەكو خۆی بخەنەڕوو لێتان قبوڵ ناكەن و ڕێگەتان نادەن، بۆیە ئێوەش ئەو سازشە ناشەرعییە دەكەن و جارێكی تر دەڵێم ئیسلام خاوەنی خۆی هەیە و خاوەنەكەی بەرنامەیەكی ڕوونی بۆ بەڕێوەچوونی داناوە، یان بەباشی پەیڕەوی بكەن و سەربەرزی دونیاو دواڕۆژی پێ بەدەست بهێن، یان ئەو تێكەڵ و پێكەڵ كردنەی ئەنجامی ئەدەن با چاك بزانن درێژەدانە بەو هەوڵە زۆرانەی كە لەناو كورددا هەمیشە دراوە لە پێناو ناشیرین كردنی ئیسلام و بەناوی ئیسلامیشەوە. 

پەروەردگار شایەتە كە جگە لە گەیاندنی دینەكەی و بانگەواز بۆ عەقیدەو شەریعەتەكەی وریاكردنەوەی قەومەكەم لەو هەڵانەی كە لەسەرین و لەوانەی كە خۆڵیان لەچاو دەكەن، هیچ مەبەست و ئامانجێكی ترم نییە. 

 

2024-02-06
چەند باسێك دەربارەی جلال الدین الرومي و الشمس التبریزي pdf
الزمن في الروایات الحائزة علی الجائزة العالمیة للروایة العربیة 2018-2020
سقوط الحضارات والدول ي المفهوم القرآني قراءة في كتاب التفسير الاسلامي للتاريخ
التناص القرآني في شعر عمر بهاء الأميري ديوان مع الله أنموذجاً
بیر لە پشتی ڕواڵەتەكان بكەرەوە
59-علم الحديث رواية و دراية
2024-03-08
58-حديثُ الآحاد
2024-03-08
57-الحديثُ المَقلوب
2024-03-08
56-الحديث المُعلّق
2024-03-08
22-حديث لا أصل له
00:00
/
00:00
2024-03-08
21- منكر الحديث
00:00
/
00:00
2024-03-08
20- الحديث المدرج
00:00
/
00:00
2024-03-08
19- حديث حسن صحيح
00:00
/
00:00
2024-03-08
زانستی قیرائات وچه‌ند وریاكردنه‌وه‌یه‌كی پێویست
زنجیره‌ی جوان خوێندنه‌وه‌ی سوره‌تی (الفاتحة) ١١- آمین
2018-04-17
زنجیره‌ی جوان خوێندنه‌وه‌ی سوره‌تی (الفاتحة) ١٠- ولا الضالین
2018-04-17
زنجیره‌ی جوان خوێندنه‌وه‌ی سوره‌تی (الفاتحة) ٩- غیر المغضوب علیهم
2018-04-17
ئیسلام ئوممەتی سەنەدە !
هەر حوكمێك لە سوننەتدا هاتبێت وەكو ئەوەیە لە قورئاندا هاتبێت ئەگەر گومڕایەك نكۆڵی لە حوكمێكی ئیسلامی چەسپاو بكات و ئینكاری بەبەڵگەبوون و حوججیەتی سوننەت بكات، بە زمانی حاڵی پەشێواوی بڵێت قورئانمان بەسە، سوننەتیش مەگەر ئەوەی وەربگرین كە لە گەڵ قورئاندا یەكبگرێتەوە، ئەو كەسە موسوڵمانێتی خۆی بەو قسەیە خستووەتە ژێر پرسیارەوە ولە لێواری هەڵوەشاندنەوەی گرێبەستی موسوڵمانێتی خۆی نزیك بووەتەوە، لە ڕاستیشدا شتێكی سەیر و سەمەرە لەوەدا نییە، چونكە گومڕاكان چاوەڕوانی قسەی لەوە باشتریان لێ ناكرێت! بەڵام كارەسات و نیشانەی لادانی هەرە گەورەی باشەكان یان بەناو باشەكان ئەوەیە: دوای ئەو لادان و ناماقوڵییەی كە ئەو گومرایە دەیكات، هێشتا وەكو موسوڵمانێك بگرە وەكو كەسایەتی و بانگخوازێكیش سەیر دەكرێت و مامەڵەی لەگەڵدا دەكرێت، و وەكو ئەوەی هیچ شەكرێكی هەر نەشكاندبێ، ئەوەش -بە بۆچوونی من - بۆ دوو هۆكار دەگەڕێتەوە: یەكەم زۆرینەی خەڵكی جەهلێكی ئەوتۆ گەورەیان بە دینەكەیان هەیە تەنها مەگەر سەجدە بردنیان بۆ بتێك بەلاوە تاوان و هەڵە بێت! ئەگینا هەر لادانیكی تر لەبیروباوڕ - بەتایبەتی ئەگەر زمان لووسێك بیرازێنیتەوە - بەلایانەوە ئاساییە و كێشەیەكی تێدا نابینین! دووەم خەڵكی غیرەتیان بۆ زۆر شت دەجوڵێت وەكو نەتەوە و میللەت و خزمایەتی و هاوسەر و ماڵ و منأڵ وشتی تر، بەڵام بە دەگمەن غیرەتیان بۆ دینەكەیان بجوڵێت، بەزمانی حاڵیان دەڵین ئیمە كارمان بەسەر ئەو باسانەوە چییە، ڕێزیش لە هەموو گومڕا و بێ دینیكیش دەگرین چونكە برای نەتەویمانن! جگە لە مافی نەتەوایەتی مافی هاوشاری و هاوحیزبی وخاڵی هاوبەشی تریشمان لەگەڵیدا هەیە كە هەموو ئەوانە لە ئیسلام گرنگترن بەلامانەوە، ئەم قسەیەش بە زمانی كردار نەك گوفتار دەكرێت، بۆیە ئیسلام لە جیهاندا و لە كوردستانی خۆماندا بە قۆناغێكی نامۆیی و غەریبیدا تیدەپەڕێت. بەوەش بۆت دەر دەكەوێت كەسەكانی تریش كە ئەو و هاوشێوەی ئەویان بەو قسەو بە قسەی لەوە ناشیرینتر و ناماقوڵتریشەوە هەر قبوڵە و دڵیان نایەت بۆ شتی وا دڵی بشكێنن و لە گوڵێك كاڵتری پێ بڵێن! لەوە بۆت دەرد دەكەوێت خەلكی بە شێوەیەكی ڕاستەقینە ملكەچی ئیسلامی كیتاب و سوننەت نین و بە شێوە كۆنە كلاسیكیەكەی ئیسلام قبوڵ ناكەن و ڕەتیدەكەنەوە، لەبەرانبەریشدا ئیسلامێكی تریان بۆخۆیان داتاشیوە و پێیان قبولە، پەیوەندییەكە لە نێوان پەروەردگار وبەندەكانیدا ئەوان عیبادەتی بۆ بكەن، ئەویش لەبەرانبەردا هیچ دەستێوەردانێك لە كاروباری ژیانیان نەكات، خۆیان چۆنیان پێ باشە بەو شیوە بیبەن بەڕێوە. إحسان برهان الدین 25 ذو الحجة 1441 15 آب 2020
2021-11-06
له‌ خویندنه‌وه‌كانم له‌م ماوه‌ی رابوردودا له‌ باره‌ی مێژووی نكۆڵی كردن له‌ سوننه‌ت و بانگه‌شه‌ی ئیعتیزالی هاوچه‌رخ ،بۆم ده‌ركه‌وت كه‌ بانگه‌شه‌ی ده‌ستكاریكردنی بنه‌ماكانی ئیسلام كۆنه‌وڕۆژهه‌ڵاتناسه‌كان دستێكی باڵایانهه‌بووه‌ له‌ ده‌ستپیكردن و په‌ره‌پێدانی بۆ نموونه‌: ڕۆژهه‌لاتناسی به‌ریتانی به‌ ناوبانگ هاملتۆن جب كه‌ له‌ ساڵی 1971ز وه‌فاتی كردوه‌ ، له‌ كتێبی (إلی أین یتجه الإسلام) دا به‌ ئه‌وپه‌ڕی ڕاشكاوی داوا له‌ سه‌ران و سه‌ركرده‌كانی جیهانی ئیسلامی ده‌كات - به‌ تایبه‌ت لاوه‌كان- كه‌ هه‌ڵسن به‌ ئه‌نجامدانی گۆڕانكاری له‌ بنه‌ماكانی ئیسلامدا وهه‌موو ئه‌وسنوورانه‌ ببه‌زینن كه‌ پێانده‌وترێت نه‌گۆڕ وپیرۆز ،به‌و شێوه‌ی كه‌ له‌ گه‌ڵ شارستانی ئه‌وروپا بگونجیت ، به‌مه‌ش ئه‌توانن به‌ ته‌واوه‌تی ببنه‌ شوێنكه‌وتوو پاشكۆی ڕۆژئاوا ،ئه‌م وته‌یه‌ش زۆر سه‌یر نییه‌ له‌ ڕۆژهه‌ڵاتناسێكی وه‌كو جب ، هه‌رچه‌ند هه‌ندێ پێیان وایه‌ كه‌سێكی میانڕه‌وه‌و ستایشی پێغه‌مبه‌ری كردووه‌ صلی الله علیه وسلم ، به‌لام ئه‌وه‌ی سه‌رنجم له‌ وته‌كه‌یدا ڕاده‌كێشێ ئه‌وه‌یه‌، ئه‌و یه‌كێكه‌ له‌ پێشه‌نگه‌كانی ئه‌وانه‌ كه‌ ئه‌مڕۆ خه‌ریكی گۆڕانكارین له‌ بنه‌ماكانی ئیسلامدا و ده‌یانه‌ویت به‌ناوی تازه‌گه‌رییه‌وه‌ داروبه‌ردی ئیسلام تێكبده‌ن وناشتوانن. إحسان برهان الدین 24-5-2015 سلێمانی  
2018-04-14
له‌ مه‌ڕ ڕاگه‌یاندنی جه‌نگی دژه‌ فه‌رمووده‌ ، شێوازێكی تازه‌ له‌ جه‌نگی گومان دروستكردن له‌ كوردستان ڕه‌چاو ده‌كرێت ،جه‌نگاوه‌ره‌كانی ئه‌م نه‌به‌رده‌ هه‌ندێكن له‌ به‌ ناو ڕوناكبیر و مامۆستا وبانگخواز و كه‌سی دڵ پڕ له‌ گومان به‌رانبه‌ر مێژووی ئیسلام ، كه‌ سه‌رقاڵی ئه‌وه‌ن كای كۆنی ناحه‌زانی ئیسلام و لاده‌ران به‌ با بكه‌ن و هاتوون له‌م ساته‌ هه‌ستیاره‌دا له‌ مێژووی ناوچه‌كه‌و كوردستان له‌ ئاوی لێڵدا ڕاو ده‌كه‌ن و به‌ هه‌لی ده‌زانن له‌ ده‌رگای گومان دروستكردن له‌ ده‌وری فه‌رمووده‌كانی پێغه‌مبه‌ر صلی الله علیه وسلم وزیندووكردنه‌وه‌ی بیرۆكه‌ی خه‌واریج و موعته‌زیله‌ بێنه‌ ژووره‌وه‌ ، له‌ڕاستیدا ئه‌م هه‌وڵانه‌ی به‌ڕێوه‌ده‌چن له‌ كوردستان هه‌وڵگه‌لێكی نه‌زۆك و لاوازن و پێچه‌وانه‌ی ئاڕاسته‌ی سه‌رجه‌م ئێمه‌ی كوردی موسوڵمانی سوننیه‌ ، ئه‌وان به‌ تێكڕا پشت ده‌به‌ستن به‌و گومانانه‌ی گومڕاكانی عه‌ره‌ب له‌ میسر وسودان وسوریاو وڵاتانی تر ده‌یڵێن و ده‌ینووسن و خۆیان له‌ بازنه‌یه‌كی لاساییكردنه‌وه‌ی ڕه‌ها ده‌بیننه‌وه‌ ، ئه‌مانه‌ی كه‌ به‌ نیازن ده‌ستپێكی تۆماركردنی ئه‌م لاپه‌ڕه‌ ڕه‌شه‌ بن له‌ كوردستان هه‌ندێكیان به‌ ڕواڵه‌ت وه‌كو ئیسلامی خۆیان پێناسه‌ ده‌كه‌ن ، یان خه‌ڵكی وا ده‌یانناسن ، به‌ڵام له‌ ڕاستیدا ئه‌وان وه‌كو هه‌ر نه‌خۆشێك خۆیان پێویستیان به‌ چاره‌سه‌ر هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌ی بگه‌ڕێنه‌وه‌ سه‌ر ڕاسته‌ شه‌قامی كیتاب و سوننه‌ت و تێگه‌یشتنی زانا گه‌وره‌ شایه‌تی بۆ دراوه‌كانی ئه‌م ئوممه‌ته‌ ، یان ئه‌وه‌یه‌ خۆیان وه‌كو هه‌ر موعته‌زیله‌و تاقمێكی تری گومڕا بناسێنن و به‌ ڕاشكاوی بڵێن ئێمه‌ هاتووین ئه‌و ڕێبازه‌ زیندوو بكه‌ینه‌وه‌، كه‌ هه‌ندێكیان خه‌ریكن ئه‌و ڕاستیه‌ به‌ زمانی خۆیان ئه‌دركێنن ، سیمای دیاری ئه‌م كه‌سانه‌ ده‌ربڕینی گومانه‌ ده‌رباره‌ی سه‌رجه‌م مێژووی ئیسلام هه‌ر له‌ هاوه‌ڵانه‌وه‌ تاكو هه‌ر كه‌سێكی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ی خۆمان كه‌ به‌رگری له‌ ڕێبازی ئه‌هلی سوننه‌ت وجه‌ماعه‌ت بكات ، له‌ ڕووی چه‌واشه‌كاریشه‌وه‌ هه‌ندێكیان به‌ڵگه‌ له‌ كتێبه‌كانی ابن تیمیة و شاطبي وهه‌ندێ ئوصوڵی تر ئه‌هێننه‌وه‌ ، ئه‌مه‌ له‌ كاتێكدایه‌ خۆیان چاك ده‌زانن ئه‌و كاره‌یان خۆڵ له‌ چاو كردنه‌و و ئه‌و پێشه‌وایانه‌ بێ به‌رین له‌ كه‌سانێك نكۆڵی له‌ به‌ڵگه‌بوونی سوننه‌ت بكه‌ن ، یان به‌ بێ هیچ شه‌رمێك و ترسێك له‌ خوا وموسوڵمانان و مێژوو ، وته‌ی ڕۆژهه‌ڵاتناس و سه‌رگه‌ردانه‌كانی عه‌ره‌ب دووباره‌ بكه‌نه‌وه‌و باری موسوڵمانی كوردی پێ قورس بكه‌ن و ڕۆڵی گومڕاكردنیان له‌ گه‌ڵدا بگێڕن . ترسناكی ده‌ردی ئه‌م كه‌سانه‌ له‌وه‌دایه‌ نه‌خۆشینه‌كه‌یان بۆ خه‌ڵكی ساده‌و كه‌م زانست ده‌گوێزرێته‌وه‌ و پێویسته‌ وه‌كو ئه‌ركێكی ئیسلامی و ڕه‌وشتی و نه‌ته‌وایه‌تیش - چونكه‌ ئیسلام ئایینی نه‌ته‌وه‌ی كورده‌ - ڕێوشوێنی پێویست بگرینه‌به‌ر و به‌رپه‌رچ بدرێنه‌وه‌و هه‌ست به‌ به‌رپرسیارێتی بكرێت له‌ ئاستی ئه‌م بانگه‌شه‌یه‌ی كه‌ جۆرێك له‌ خۆیه‌كلاكردنه‌وه‌ی پێوه‌ دیاره‌و هه‌ندێ لایه‌ن و ده‌زگای ڕاگه‌یاندنیش كاری بۆ ده‌كه‌ن ، پێویسته‌ كه‌سانی زانا و فێرخوازانی زانست وپه‌یڕه‌وانی قورئان و فه‌رمووده‌ به‌ به‌ڵگه‌ وسه‌ركوتكردنه‌وه‌ ڕوو به‌ڕووی ئه‌و لاده‌رانه‌ ببنه‌وه‌ و ڕێگه‌یان نه‌ده‌ن بێ ڕێزی به‌رانبه‌ر فه‌رمووده‌كان و هاوه‌ڵان وزانایانی سه‌له‌ف بكه‌ن ، چونكه‌ ئه‌وان له‌ بێ ده‌نگی په‌یڕه‌وانی سوننه‌ت گومان ده‌به‌ن له‌سه‌ر حه‌ق بن و به‌ڵگه‌كانیان له‌ دژایه‌تی فه‌رمووده‌و و مێژووی هاوه‌لان به‌ هێز بن ، ته‌نانه‌ت بێ ڕێزییان گه‌یشتووه‌ته‌ ئاستێك له‌سه‌ر كه‌ناڵه‌ ئیسلامییه‌كانه‌وه‌ گومڕایه‌كیان خۆی له‌ ئه‌بو به‌كر و عومه‌ر ڕه‌زای خۆایان لێبێت به‌ عاقڵتر بزانێت و به‌وان بڵێت نه‌زان بوونه‌ ! ئه‌م لاده‌رانه‌ مێشكیان بوه‌ته‌ زه‌مینه‌یه‌ك بۆ گه‌شه‌كردن وچالاك بوونی گومان و ڕه‌خنه‌ له‌ زۆربه‌ی بڕگه‌كانی ئیسلام ، به‌ چاویلكه‌یه‌كی ڕشه‌وه‌ كه‌ پێیان به‌خشراوه‌ له‌لایه‌ن ناحه‌زانی ئیسلامه‌وه‌ ته‌ماشای سه‌رچاوه‌ی دووه‌می ئایینی ئیسلام ده‌كه‌ن كه‌ فه‌رمووده‌یه‌، ئه‌وان وه‌كو خۆیان ده‌ڵێن ده‌قه‌كان دووباره‌ ده‌خوێننه‌وه‌ ! ئه‌گه‌ر چی ئه‌م خاوه‌ن هه‌ڵویستانه‌ به‌رانبه‌ر بیروباوه‌ڕه‌كانی ئه‌هلی سوننه‌ت و جه‌ماعه‌ت زۆریان زاراوه‌ی (قورئانی) -به‌م پێناسه‌ی ئه‌مڕۆ له‌ گۆڕه‌پانی جیهاندا بوونیان هه‌یه‌- ده‌یانگرێته‌وه‌ وشوێنكه‌وتوویه‌كی راسته‌قینه‌ی بست به‌ بستی قورئانییه‌كانن وه‌كو: أحمد صبحي منصور و حسن الترابي وجمال البنا والحابري وحسن حنفي و شه‌ریعه‌تی و سروش وعدنان إبراهیم و هاوشێوه‌كانیان ، به‌ڵام له‌ ڕاستیدا هه‌ندێكیان ته‌نها قوربانییه‌كن بۆ جه‌هل و خوێندنه‌وه‌ی ئاوه‌ژوو بۆ ئیسلام وه‌كو بیروباوه‌ڕ و شه‌ریعه‌ت و مێژوو ، ئه‌و جۆره‌شیان - كه‌ پۆشاكی جه‌هلیان پۆشیوه‌ و دڵنیام سوڕه‌تی فاتیحه‌ی ناو نوێژیان ڕه‌وان نییه‌ - هێشتا هیوای چاره‌سه‌ر و چاكبوونه‌وه‌یان بۆ ده‌كرێت ، ئه‌وه‌نده‌ش جێگای به‌زه‌یین هه‌رگیز جێگای ڕق لێبوون و تووڕه‌بوون نین ، به‌ڵام به‌ گشتی ده‌ڵێم: ئه‌مه‌ قۆناغێكی هه‌ستیاره‌ له‌ مێژووی كوردستان ،هه‌ركێیش ئازاده‌ لاپه‌ڕه‌یه‌كی سپی یان ڕه‌ش بۆ خۆی تۆمار بكات ..خوای گه‌وره‌ش ڕۆژێكی بۆ لێپرسینه‌وه‌ داناوه‌ زۆر نزیكه‌ ، چونكه‌ هه‌ر كه‌سێك دونیای به‌ جێهێشت قیامه‌تی هه‌ڵده‌سێت ،إن موعدهم الصبح ألیس الصبح بقریب. إحسان برهان الدین 2015-7-5 سلێمانی
2018-04-14