شاعیرێكی فه‌له‌ستینی به‌ ناوبانگه‌ ، له‌ دایكبووی ساڵی 1941ز ، له‌سه‌رانی ڕه‌وتی مۆدیرنیسته‌كانه‌ له‌ شیعرو ئه‌ده‌بی عه‌ربی هاوچه‌رخدا ، له‌ سه‌ره‌تای لاوی په‌یوه‌ندی به‌ (الحزب الشيوعي الإسرائيلي راكاح) كرد و له‌ بواری ڕۆژنامه‌گری كاری ده‌كرد ، به‌ڵام له‌ دوای شه‌سته‌كانه‌وه‌ چه‌ند جارێك له‌ لایه‌ن ئیسرائیله‌وه‌ ده‌ستگیر كرا و دواتر ڕۆیشت بۆ یه‌كێتی سۆڤیه‌ت و ئینجا گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ قاهیره‌و له‌وێ په‌یوه‌ندی به‌ (منظمة التحریر الفلسطینیة) كرد و ئیدی به‌ شاعیری كێشه‌ی فه‌له‌ستینی ناسرا. محمود درویش خاوه‌ن ڕێڕه‌وێكی ماركسی بوو له‌ بیركردنه‌وه‌دا كه‌ له‌ هه‌موو شیعره‌كانیدا ڕه‌نگی دابویه‌وه‌ ، هه‌روه‌كو خۆی ده‌ڵێت: (أنا من أمة عزلاء منسیة ، وكل رجالها فی الحقل و المحجر یحبون الشیوعیة) ، به‌ڵام زۆر جار ده‌زگاكانی ڕاگه‌یاندن سوكایه‌تیه‌ ئاشكراكانی به‌ ئایین ناخه‌نه‌ ڕوو ، هه‌ر بۆیه‌ ده‌بینین هه‌ندێ له‌ به‌ناو ڕۆشنبیره‌ ئیسلامیه‌كان له‌ بێ ئاگایی خۆیان شیعری محمود درویش وه‌كو به‌ڵگه‌ له‌سه‌ر هه‌ندێ بابه‌تی نیشتیمانی و بابه‌تی تر ده‌هیننه‌وه‌. محمود درویش دوژمنێكی سه‌رسه‌ختی ئیسلام بوو ، به‌ بۆنه‌و به‌ بێ بۆنه‌ جنێوی به‌ خوا و پێغه‌مبه‌ران و هه‌موو پیرۆزییه‌كان ده‌دا ، هه‌ر بۆیه‌ له‌ ناوه‌نده‌ عه‌لمانی و سیاسیه‌كانی دونیا تاكو مردنی و پاش مردنیشی گه‌وره‌ كرایه‌وه‌و وه‌كو سونبولێكی مه‌زنی شیعری سه‌رده‌م ناسێنرا ، هه‌موو حكومه‌ته‌ عه‌لمانییه‌كانی جیهان هه‌میشه‌ هۆنرایه‌كی هه‌ڵئه‌بژێرن له‌ مه‌نهه‌جه‌كانی په‌روه‌رده‌و فێركردندا و به‌شاعیرێكی نیشتمان په‌روه‌ر ده‌یناسێنن ، له‌ كاتێكدا هه‌موو دیوانه‌كانی ئه‌و شاعیره‌ پڕن له‌ بیرۆكه‌ی بێ باوه‌ڕيی و ڕێزنه‌گرتن وبه‌ڵكو سوكایه‌تی كردنی به‌رده‌وام به‌ ئایینی پیرۆزی ئیسلام كه‌ هاوكات ئایینی فه‌له‌ستینیه‌كانه‌ كه‌ خۆی به‌ شاعیری ئه‌وان ده‌زانی. محمود درویش - به‌ شێوه‌یه‌ك له‌ شێوه‌كان - له‌ هه‌موو دیوانه‌كانیدا سوكایه‌تی به‌ پیرۆزییه‌كانی ئیسلام كردووه‌ ، له‌ وانه‌ دیوانی: عاشق من فلسطين، آخر الليل، حبيبتي تنهض من نومها، أحد عشر كوكباً، العصافير تموت في الجليل....هتد. بۆ نمونه‌ له‌ دیوانه‌كه‌یدا كه‌ دار العودة چاپی كردووه‌و زۆربه‌ی كۆمه‌ڵه‌ شیعری ودیوانه‌ بچوكه‌كانی تێدایه‌ ده‌ڵێت: - إنا خُلقنا غلطة في غفلة من الزمان. لاپه‌ڕه‌:42 - خريف جديد لامرأة النار: كوني كما خلقتك الأساطير والشهوات، كوني ملائكتي أو خطيئة.لاپه‌ڕه‌ 451. - له‌ قه‌سیده‌ی «سرحان يشرب القهوة في الكافتيريا» ده‌ڵێت: وسرحان يرسم شكلا ويحذفه: طائرات ورب قديم.لاپه‌ڕه‌ 451. - له‌ قه‌سیده‌ی «مزامير» ده‌ڵێت: نرسم القدس.. إله يتعرى فوق خط داكن الخضرة.لاپه‌ڕه‌ 398. - له‌ قه‌سیده‌ی «موت آخر وأحبك» ده‌ڵیت: وأكمل هذا العناق البدائي، أصعد هذا الإله الصغير.. يسد طريقي إلى شفتيك، فأصعد هذا الإله الصغير.لاپه‌ڕه‌562. - له‌قه‌سیده‌ی «الموت في الغابة» ده‌ڵێت: نامي فعين الله نائمة عنا وأسراب الشحاریر. لاپه‌ڕه‌24. - له‌ قه‌سیده‌ی «آه عبدالله»ده‌ڵێت: إن هذا اللحن لغم في الأساطير التي نعبدها. قال عبد الله: جسمي كلمات، ودوي، هكذا الدنيا، وأنت الآن يا جلاد أقوى ولد الله.. وكان الشرطي...لاپه‌ڕه‌256. - له‌ قه‌سیده‌ی «إلهي لماذا تخليت عني؟» كه‌ شێوه‌یه‌كی هیستیری له‌سه‌ر زاری ئافره‌تێكه‌وه‌ كوفر ده‌كات و ده‌ڵێت: «إلهي إلهي، لماذا تخليت عني، لماذا تزوجت مريم؟ لماذا وعدت الجنود بكرمي الوحيد، لماذا؟ أنا الأرملة... أطلقتني؟ أم ذهبت لتشفي سواي، عدوي من المقصلة، أمن حق من هي مثلي أن تطلب الله زوجا وأن تسأله، إلهي إلهي... لماذا تخليت عني، لماذا تزوجتني يا إلهي، لماذا... لماذا تزوجت مريم؟»لاپه‌ڕه‌81. - هه‌روه‌ها له‌ قه‌سیده‌ی (أبي) ده‌ڵێت: «غض طرفا عن القمر، وانحنى يحضن التراب، وصلى، لسماء بلا مطر، ونهاني عن السفر!... وأبي قال مرة حين صلى على حجر: غض طرفا عن القمر، واحذر البحر، والسفر! يوم كان الإله يجلد عبده، قلت: يا ناس! نكفر، فروى لي أبي، وطأطأ زنده: في حوار مع العذاب، كان أيوب يشكر خالق الدود، والسحاب، خلق الجرح لي أنا لا لميت، ولا صنم»لاپه‌ڕه‌ 144-145. - هه‌روه‌ها له‌ دیوانه‌دا ده‌ڵێت: «أقل احتفالا على شاشة السينما، فخذوا وقتكم لكي تقتلوا الله... لاپه‌ڕه‌ 42-43. - له‌ قه‌سیده‌ی (الصلاة) دا ده‌ڵێت: في الدنيا مصيرنا، فلماذا تتحادى على العذاب والشقاء السؤال الذي يغير علينا أقضيته بقبلة لا تراه من أنا؟ كافر بكل صيام مدمن... مدمن بكل قواه حب عمري.. يأكل مطلب عمري إنني شاعر وأنت إله...لاپه‌ڕه‌57 له‌ دیوانی أوراق الزیتون. واتاكانم وه‌رنه‌گێڕا له‌به‌ر ئه‌وه‌ی ئه‌سته‌مه‌ موسوڵمانێك بتوانێ ئه‌و كوفرانه‌ی به‌ خوای په‌روه‌ردگار وه‌ربگێڕێت، ئه‌مه‌ هه‌ندێكی كه‌م بوو له‌ هۆنراوه‌كانی ده‌رباره‌ی خوای گه‌وره‌ ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر بچینه‌ سه‌ر سوكایه‌تی كردنی به‌ پێغه‌مبه‌ران و فریشته‌ و نوێژ و عیباده‌ته‌كان و ڕۆژی دوایی ئه‌وه‌ زۆر ده‌كێشێت و كه‌سێك بیه‌وێت ده‌توانێت بگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ كتێبی (الإنحراف العقدي في أدب الحداثة وفكرها) ی د.ناصر الغامديی ان كتێبی:(الحداثة في میزان الإسلام)ی عوض القرني ، یان هه‌ر دیوانه‌كانی شاعیر له‌ چاپي دار العودة و زۆر كتێبی تر هه‌یه‌ له‌و باره‌وه‌. محمود درویش له‌ ساڵی 20088ز له‌ ئه‌مریكا و پاش نه‌شته‌رگه‌رییه‌كی دڵ تووشی له‌ هۆش چوون و غه‌یبوبه‌یه‌كی درێژخایه‌ن بوو ، بۆیه‌ پزیشكه‌كان به‌ پێی ڕاسپارده‌ی شاعیر خۆی ئامێره‌كانی بووژانه‌وه‌یان لێ كرده‌و ه‌و به‌و شێوه‌ ژیانی كۆتایی پێهات و ڕووبه‌ڕووی تاڵیی مه‌رگ بوویه‌وه‌ ، كه‌ ماوه‌یه‌ك پێش مردنی له‌ چاوپێكه‌وتنێكدا مردنی به‌ ترسنۆك و جه‌بان وه‌سف ده‌كرد و گاڵته‌ی پێده‌كرد وبێ باكی نیشان ده‌دا لێی،