نووسه‌ر وئه‌دیب و ڕه‌خنه‌گرێكی میسری زۆر به ناو بانگه ، له ساڵی 1889ز له دایكبووه‌و له ساڵی 1973ز كۆچی دوایی كردووه ، پێی خۆشبوو ناوی به (طاها) بنووسرێت ، له ته‌مه‌نی مناڵی باوكی هه‌موو قورئانی پێ له‌به‌ركرد ، له ته‌مه‌نی چوار ساڵی تووشی نه‌خۆشی ئاوڵه بوو و چاوه‌كانی له ده‌ستدا ، كه گه‌وره بوو بۆ ماوه‌ی چوار ساڵ له ئه‌زهه‌ر خوێندی خۆی ئه‌ڵێ وه‌كو چل ساڵ به‌سه‌مدا تێپه‌ڕی ، دواتر نێردرایه فه‌ره‌نسا و بڕوانامه‌ی دكتۆرای به‌ده‌ست هێنا ،مامۆستای (الأدب العربي) و ڕاگری چه‌ند كۆلێژێكی ئاداب بوو بۆ ماوه‌یه‌كیش وه‌زیری فێركردن بووه له میسر له چه‌ند كاتێكی جیاوازدا ، خاوه‌نی كتێبی (فی الشعر الجاهلي) ه كه هه‌رایه‌كی گه‌ره‌ی لێكه‌وته‌وه و قه‌ده‌غه كرا له میسر ، تێیدا نكۆڵی كرد له هه‌موو شیعره‌كانی سه‌رده‌می جاهیلی و هه‌روه‌ها نكۆڵی كرد له هه‌بوونی دوو پێغه‌مبه‌ر به ناوی إبراهیم و ئیسماعیل ،ئه‌و ده‌یووت:(للتوراة أن تحدثنا عن إبراهيم وإسماعيل وللقرآن أن يحدثنا عنهما ولكن هذا لا يكفي لصحة وجودهما التاريخي). به گشتی له سه‌ر ڕێره‌وی (دیكارت )بوو گومانی له هه‌موو شتێك ده‌كرد.زۆر سه‌رسام بوو به شارستانییه‌تی ڕۆژئاواو پێی وابوو پێویسته موسوڵمانان بۆ ئه‌وه‌ی پێشكه‌ون له هه‌موو شتێكدا لاسییان بكه‌نه‌وه‌و شوێنیان بكه‌ون،له كتێبی ( مستقبل الثقافة في مصر) ده‌ڵێت: ( أن نسير سيرة الأوروبيين، ونسلك طريقهم لنكون لهم أنداداً، ولنكون لهم شركاء في الحضارة، خيرها وشرها، حلوها ومرها، وما يحب منها وما يكره، وما يحمد وما يعاب) .خۆیشی ئه‌وه‌ی پێیكرا له‌و بواره‌دا كردی ، داوای له قوتابییه‌كانی ده‌كرد كه ته‌ماشای قورئان نه‌كه‌ن وه‌كو كتێبێكی پیرۆز كه قابیلی ڕه‌خنه نه‌بێت ، به‌ڵكوبه‌بێ ترس ڕه‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی لێبگرن، ئه‌مه‌ش هه‌ندێكه له ڕاو بۆچوونه‌كانی: - به گومان بوو له‌وه‌ی قورئان فه‌رمووده‌ی خوای گه‌وره بێت. - نكۆڵی ده‌كرد له‌وه‌ی ئیبراهیم و ئیسماعیل پێغه‌مبه‌ری خوا بن. - پێی وابوو سه‌ده‌ی دووه‌می كۆچی ( كه‌سه‌رده‌می هاوه‌ڵان وتابعییه‌كان بوو)سه‌ده‌ی بێ ڕه‌وشتی خراپه‌كاری بووه. - پێی وابوو میسر پێویسته شانازی به فیرعه‌ونییه‌ته‌وه بكات نه ك ئیسلام. - توێژینه‌وه‌یه‌كی ده‌رباره‌ی (الضمائر) له قورئاندا پێشكه‌ش كرد و هه‌وڵی ناشیرینكردنی قورئانی پیرۆزیدا. - پێی وابوو دژایه‌تی و نه‌گونجان هه‌یه له نیوان زانست و ده‌قه‌كانی ئیسلامدا ئه‌مانه‌وچه‌ندین كاره‌ساتی تر كه له‌كتێبه‌كانیدا وه‌دی ده‌كرێت..له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا هه‌ندێ كتێبی ئسلامی نووسی به تایبه‌ت پاش ئه‌وه‌ی فه‌توای بێ دینی و له ئیسلام ده‌رچوونی له میسر و شوێنه‌كانی تر ده‌رچوو وه‌كو نیشاندانی په‌شیمان بوونه‌وه‌و تۆبه كردن به‌ڵام به بۆچوونی هه‌ندێ له زانا هاوچه‌رخه‌كان كتێبه ئیسلامییه‌كانی وه‌كو (علی هامش السیرة) و ( الفتنة الكبری)له كتێبه نائیسلامییه‌كانی تری خراپتره چونكه پڕی كردن له بۆچوونی دژ به ئیسلام به شێوه‌ی ناڕاسته‌وخۆ..وه‌كوپاداشتێك بۆ هه‌ڵوێسته‌كانی بۆ ناشیرینكردنی ئیسلام( بێگومان خۆیشی ئه‌دیبێكی به توانا بوو) له‌به‌ر ئه‌وه‌ش كه یه‌كه‌م عه‌مید بوو بۆ كۆلێژی ئاداب نازناوی ( عمید الأدب العربي) پێ به‌خشرا. بۆ ناسینی زیاتر بڕوانه: (نقض كتاب في الشعر الجاهلي ) ی محمد الخضر حسين، ( فكر طه حسين في ضوء العقيدة الإسلامية ) ی فاطمة بنت حميد الحسني,( الوجه الآخر لطه حسين ) أنورالجندي.سایتی(ویكبیدیا)
