#حوكمى_يارييه‌كان_له‌_شه‌رعدا:6 يارى بليارد بليارد، يان بلياردۆ، يارييه‌كى كۆنه‌ وچه‌ندين ده‌وڵه‌تى وه‌كو فه‌ره‌نسا و بريتانياو ئه‌ڵمانيا خۆيان به‌ خاوه‌نى ئه‌زانن و وڵاته‌كه‌يان به‌ جێگاى سه‌رهه‌ڵدانى ناساندووه‌، هه‌ندێكيش پێيان وايه‌ مێژووى له‌وه‌ كۆنتره‌ و بۆ چينييه‌كان ده‌يگێڕنه‌وه‌. ئه‌م يارييه‌ به‌ چه‌ندين شێواز ئه‌نجام ئه‌درێت وجۆرى زۆره‌، يارييه‌كه‌ بريتييه‌ له‌ مێزێكى لاكێشه‌يى كۆمه‌ڵێك تۆپى بچوكى ڕه‌نگاوڕه‌نگى له‌سه‌ره‌ و ياريچييه‌كان به‌ دارێكى تايبه‌ت له‌ تۆپه‌كان ده‌ده‌ن و مێزه‌يه‌كه‌ چه‌ند كونێكى تيايه‌ بۆ ئه‌وه‌ى تۆپه‌كانى لێ بچنه‌ ژووره‌وه‌. حوكمى ئه‌م يارييه‌ له‌ ڕووى شه‌رعه‌وه‌ له‌ بنچينه‌دا موباحه‌و ئاساييه‌ ئه‌نجام بدرێت، ئه‌گه‌ر حه‌رامى ترى تێكه‌ڵ نه‌كرێت، بۆ نموونه‌: * ئه‌گه‌ر له‌سه‌ر پاره‌ بێت ئه‌م يارييه‌و - هه‌موو يارييه‌كى تر - كه‌ له‌سه‌ر پاره‌ يان هه‌ر به‌رانبه‌رێكى تر بێت حه‌رامه‌و ده‌بێته‌ قورمار ، وه‌كو خواى گه‌وره‌ فه‌رموويه‌تى: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ [1] وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ * إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ فَهَلْ أَنْتُمْ مُنْتَهُونَ ﴾ [المائدة: 90، 91]. * ئه‌گه‌ر هه‌ر حه‌رامێكى ترى تێكه‌ڵ بێت، ئه‌وا له‌به‌ر ئه‌و حه‌رامانه‌ حه‌رام ئه‌بێت ، نه‌ك له‌به‌ر خودى يارييه‌كه‌. يارى بلياردۆ ئه‌گه‌ر چى هه‌ندێ زاناى وه‌كو شێخ مه‌شهور حسن آل سلمان به‌ مه‌كروهى زانيوه‌و خراپه‌ى زۆرى ده‌رباره‌ى ئه‌و يارييه‌ ژماردووه‌، به‌ڵام وادياره‌ ئه‌و بۆچوونه‌ به‌ كاريگه‌رى ئه‌و حه‌رامانه‌ بووه‌ كه‌ تێكه‌ڵى ئه‌بن له‌ده‌روه‌ى خۆى، هه‌روه‌ها به‌ پاساويكى تريش كه‌ زۆر جار ئه‌وانه‌ى ئه‌و يارييه‌ ئه‌كه‌ن كه‌سانى بێ ئاگا و خراپن، ئه‌گينا خۆى له‌ خۆيدا شتێكى حه‌رامى تێدا نييه‌و به‌ پێچه‌وانه‌شه‌وه‌ ئه‌گه‌ر زێده‌ره‌وى تێدا نه‌كرێت، يارييه‌كى باشيشه‌ له‌ ڕووى چالاكى مێشك و جه‌سته‌وه‌. هه‌ندێ له‌ زانايان ئه‌و يارييه‌يان به‌ موباح و درووست زانيوه‌ به‌م مه‌رجانه‌ى لاى خواره‌وه‌: 1- ئه‌نجامدانى نه‌بێته‌ مايه‌ى دووركه‌وتنه‌وه‌ى ياريچييه‌كه‌ى له‌ يادى خوا و دواخستنى نوێژه‌كانيان. 2- ئه‌نجامده‌رانى يارييه‌كه‌ پابه‌ند بن به‌ ڕێنماييه‌كانى شه‌رعى خواو يارييه‌كه‌ نه‌كه‌نه‌ هۆكارێك بۆ شه‌ڕو قسه‌ى ناخۆش و ده‌مارگيره‌ و فڕو فێڵ. 3- يارييه‌كه‌ سوودێكى هه‌بێت بۆ ئه‌نجامده‌رانى نه‌ك ته‌نها كوشتنى كات بێت، چونكه‌ ئه‌م يارييه‌ چالاكى جه‌سته‌يى و مێشكيشى تێدا هه‌يه‌. ته‌نانه‌ت هه‌ندێك پرسياريان له‌ زانايان كردووه‌ ئايا درووسته‌ جێگه‌يه‌كى تايبه‌ت بۆ ئه‌و يارييه‌ دابنرێت، وه‌ڵاميش ئه‌وه‌يه‌ كه‌ به‌و مه‌رجانه‌ى سه‌ره‌وه‌و پابه‌ند بوون به‌ كاتى نوێژه‌كان و ناچاركردنى ياريچييه‌كان له‌ كاته‌كانى نوێژ به‌ نوێژ كردن، له‌و حاڵه‌ته‌ ئاساييه‌ دوكانى تايبه‌تيش به‌ بليارد بكرێته‌وه‌ ، چونكه‌ وه‌كو وتمان يارييه‌كه‌ خۆى له‌ خۆيدا حه‌رام نييه‌ ئه‌گه‌ر حه‌رامى ترى تێكه‌ڵ نه‌بێت. بڕوانه‌: - لعبة البلياردو... والضوابط الشرعية لجواز ممارستها/ مركز الفتوى. - ما هو حكم لعب البلياردو؟ - مشهور حسن سلمان - طريق الإسلام. - حكم لعبة البلياردو لعبد العزيز الفوزان و صالح المغامسي. إحسان برهان الدين 2017-10-12