#ڕوونكردنه‌وه‌ی_زاراوه‌كانی_عه‌قیده‌:15 الضلال (الضلال) واته‌ لادان له‌ ڕێگاى ڕاست، دژى هیدایه‌ت و ڕێنوێنیی، الله تعالی ده‌فه‌رمووێت: {مَنِ اهْتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهْتَدِي لِنَفْسِهِ وَمَنْ ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبْعَثَ رَسُولًا}. (الإسراء: ١٥). (الضلال) واته‌ گومڕایی به‌ چه‌ند واتایه‌ك ده‌وترێت: ١- جارى وا هه‌یه‌ به‌ كوفر ده‌وترێت (الضلال): {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي أَنْزَلَ مِنْ قَبْل وَمَنْ يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِيدًا}. (النساء: ١٣٦). ٢- یان به‌ (شرك) ده‌وترێت: {إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِيدًا}. (النساء: ١١٦). ٣- یان به‌ سه‌رپێچی ده‌وترێت كه‌ ناگاتە ئاستی كوفر، بۆ نموونه‌ ده‌وترێت كۆمه‌ڵه‌ لاده‌ره‌كان (الفرق الضالة) واته سه‌رپێچیکه‌ران. ٤- یان به‌ هه‌ڵه‌ ده‌وترێت: { قَالَ فَعَلْتُهَا إِذًا وَأَنَا مِنَ الضَّالِّينَ}. (الشعراْء: ٢٠). ٥- هه‌روه‌ها به‌ بیرچوونه‌وه‌ش ده‌وترێت: {أَنْ تَضِلَّ إِحْدَاهُمَا فَتُذَكِّرَ إِحْدَاهُمَا الْأُخْرَى}. ٦-هه‌ندێك جاریش به‌ ونبوون و دیارنه‌مان ده‌وترێت، وه‌كوو له‌ فیقهدا ده‌وترێت (ضالة الابل) وشتری ونبوو. تووش بوون به‌ ضلال و گومڕایی هۆكاری زۆره‌ له‌وانه‌: – به‌كارنه‌هێنانی هه‌سته‌كان بۆ تێڕامان و بیركردنه‌وه‌. – ئه‌نجامدانی تاوان و گوناه و سه‌رپێچیكردنی شه‌رعی . – شوێنكه‌وتنی هه‌واو ئاره‌زوو. – گوێڕایه‌ڵی كردنی خراپه‌كاران و یاخیبوان له‌شه‌رعی ئیسلام. – شوێنكه‌وتنی نه‌فس و شه‌یتان. به‌ كورتی كێ بیه‌وێت هۆكاره‌كانی هیدایه‌ت وه‌رگرێت پێویسته‌ له‌ هۆكاره‌كانی گومڕایی دوور بكه‌وێته‌وه‌ و ته‌نها ده‌ست به‌ كتاب و سوننه‌ته‌وه‌ بگرێت. بۆ نووسینی ئەم بابەتە سوودم لە چەند سەرچاوەیەک وەرگرتووە. إحسان برهان الدین