الثلاثاء , سبتمبر 26 2023
سه‌ره‌تا / زنجیرەکان / زنجیرەی کتێب و سەرچاوەکان ٤٣- أباطيل وأسمار

زنجیرەی کتێب و سەرچاوەکان ٤٣- أباطيل وأسمار

نووسه‌رى ئه‌م كتێبه‌ شێخ (محمود محمد شاكر)، يه‌كێكه‌ له‌ بانگخوازه‌ به‌ توانا و به‌ غيره‌ته‌كانى سه‌ده‌ى بيسته‌م‌، خۆى و (أحمد شاكر) ى براى هه‌ر يه‌كه‌و له‌ بوارى خۆياندا باشترين ڕۆڵيان گێڕاوه‌ بۆ خزمه‌ت ى دينى خوا، (محمود شاكر) ئه‌ديب و بيرمه‌ند و شاعيرێكى زۆر به‌ توانا بووه‌، خاوه‌نى كۆمه‌ڵه‌ كتێبێكى ده‌گمه‌ن وباشه‌، له‌وانه‌: ئه‌م كتێبه‌ى كه‌ لێره‌دا ده‌يناسێنين، له‌ ئيسكه‌نده‌رييه‌ له‌ ساڵى 1327ك له‌ دايكبووه‌و ، له‌ ساڵى 1418ك وه‌فاتى كردووه‌.

 

كتێبى (أباطيل وأسمار) به‌ شێوه‌يه‌كى گشتى يه‌ك ئامانجى سه‌ره‌كى هه‌يه‌، ئه‌ويش بريتييه‌ له‌ به‌رگرى كردن له‌ زمانى عه‌ره‌بى و فيكرى ئيسلامى له‌ ڕووى ئه‌و شاڵاوه‌ى له‌ دژى ده‌كرێت له‌ لايه‌ن ڕۆژهه‌ڵاتناس و شوێنكه‌وتووه‌كانيان له‌ ميسر و وڵاتانى تر.

 

كتێبه‌كه‌ ئه‌گه‌ر چى زۆر جار به‌رپه‌رچى كه‌سايه‌تييه‌كى عه‌لمانى ميسرى ده‌داته‌وه‌ كه‌ ئه‌ويش (لويس عوض) ه‌، كه‌ دژايه‌تى زمانى عه‌ره‌بى و بانگه‌وازى ئيسلامى له‌ ميسردا كردووه‌، به‌ڵام باس و خواسى گرنگى ترى زۆر له‌ خۆ گرتووه‌ و،هاوكات له‌ ڕووى نووسينى عه‌ره‌بييه‌وه‌ ، شێوازو ئوسلوبێكى له‌ نووسيندا هه‌يه‌ ، چێژ به‌خش و به‌ هێز و تايبه‌ته‌، واته‌ خوێنه‌رى عه‌ره‌بيزان جگه‌ له‌وه‌ى له‌ خوێندنه‌وه‌ى ئه‌و كتێبه‌ سوودى ناوه‌ڕۆك ده‌بينێت، سوودى ڕواڵه‌تى و زمانه‌وانى باشيشى ده‌ست ده‌كه‌وێت.

 

به‌ كورتى كتێبى (أباطيل وأسمار)، كتێبێكى بايه‌خدار و به‌سووده‌، هه‌موو فێرخوازانى زانست به‌ شێوه‌يه‌ك له‌ شێوه‌كان ئه‌توانن لێى به‌هره‌مه‌ند بن.

 

كتێبه‌كه‌ له‌ بنچينه‌دا كۆمه‌ڵه‌ وتارێكه‌ بڵاوى كردووه‌ته‌وه‌و، دواتر وه‌كو كتێبێك چاپ كراوه‌، زۆر ته‌وه‌رى فيكرى و بابه‌تى تايبه‌ت به‌ په‌رده‌ هه‌ڵماڵين له‌سه‌ر پيلانى ناحه‌زانى ئيسلام له‌ ميسر و شوێنه‌كانى تر هه‌ڵده‌ماڵێت، له‌ باسه‌كانى ئه‌و كتێبه‌:

1- قسه‌ ده‌رباره‌ى مه‌نهه‌ج و ڕێبازى ئيسلام ده‌كات.

2- باسى ڕۆژهه‌ڵاتناسه‌كان و شێوازه‌كانى دژايه‌تييان بۆ فيكرى ئيسلامى ده‌كات.

3- باس له‌ مێژووى دژايه‌تى كردنى زمانى عه‌ره‌بى و مێژووى سه‌رهه‌ڵدانى بانگه‌شه‌ كردن بۆ قسه‌ كردن به‌ شێوه‌زارى عامى ميسرى ده‌كات.

4- باسى به‌شێك له‌ ژياننامه‌ى خۆى ده‌كات.

5- به‌ شێوه‌يه‌كى گشتى باسى دين و پێناسه‌ى دين ده‌كات.

6- به‌رپه‌رچدانه‌وه‌ى زۆر كه‌سايه‌تى ميسرى تێدايه‌ كه‌ بانگه‌شه‌ى دژايه‌تيان له‌ دژى زمانى عه‌ره‌بى ڕاگه‌ياندووه‌، وه‌كو (لويس عوض) و باس له‌ هه‌ڵوێستى هه‌ندێكى ترى وه‌كو (سلامة موسى وأحمد لطفي السيد و محمد مندور) ده‌كات.

 

كتێبه‌كه‌ چاپێكى كۆنى هه‌يه‌ له‌ لايه‌ن (دار العروبة) چاپ كراوه‌، به‌ڵام ئه‌وه‌يان كۆنه‌و له‌ بازاڕه‌كاندا نه‌ماوه‌، چاپێكى ترى هه‌يه‌ كه‌ چاپى (الخانجي) پێ ده‌وترێت و چاپێكى باشه‌.

بۆ نووسينى ئه‌م بابه‌ته‌ له‌ چه‌ند سه‌رچاوه‌يه‌ك سوودم وه‌رگرتووه‌، ديارترينيان بابه‌تێكه‌ له‌ (ملتقى اهل الحديث) نووسراوه‌ ده‌رباره‌ى كتێبه‌كه‌.

اترك تعليقاً

لن يتم نشر عنوان بريدك الإلكتروني. الحقول الإلزامية مشار إليها بـ *