ئه‌ده‌ب

#چل_پەیام_بۆئافرەتان: 4 تەوحید بكە دروشمی ژیانت تەوحید بكە بەو دروشمەی لە درێژایی ژیانتدا بەرزی بكەیتەوە و لە هەموو قۆناغ وهەنگاوێك لە هەنگاوەكانی تەمەنتدا با لە ناخت و لە پێش چاوت و لە هەموو كردەوەكانتدا ئامادە بێت و رەنگ بداتەوە، هەرچییەكت لە ژیانتدا ئەنجامدا, سەرەتا دڵنیابە لەوەی هیچ تێكگیرانێكی لە گەڵ …

  أنور الجندي …نموونەیەك بۆ بەرەكەتی تەمەن! أنور الجندي نووسەر و بیرمەندێكی گەورەی میسرییە لە ساڵی 1917 لە پارێزگای أسیوط لە صعید ی میسر لە دایكبووە و هەر لە مناڵییەوە قورئانی پیرۆزی لەبەر كردو دواتر قۆناغەكانی خوێندنی تەواو كرد و كۆلێجی كارگێڕی و ئابووری تەواو كرد و زمانی ئینگلیزی بە …

  شیعر و شەن محمد مهدي الجواهري یەكێكە لە گەورەترین شاعیرانی سەدەی بیستەم، ئەوانەی كە لە بواری شیعرو ئەدەبەدا شارەزان، دەزانن كە جەواهیری شاعیرێكە لە ئاستێكی بەرزدا و بۆنی شاعیرە گەورەكانی سەردەمانی دێرێنی لێ دێت و هەنگاوی ئەوانی هەڵگرتووە. جەواهیری تەمەنێكی درێژی بەسەر برد، كە نزیكەی سەدەیەك ژیا، سەبارەت بە …

ئەدۆنیس شاعیرێكی گەورە یان دزێكی گەورە؟! ئەدۆنیس كە خۆی ناوی (علي أحمد سعيد إسبر)ە، شاعیرێكە هەڵوێستەكانی ڕوونن لە نەیارێتی ئیسلامدا و بچووكترین هەل دەقۆزێتەوە بۆ تانەدان و سووكایەتی كردن بە پەروەردگار و بە غەیب و بە ئیسلام بە شێوەیەكی گشتی كە وا دیارە داخێكی گەورەی كردووە بە دڵییەوە، هۆنراوەكانی ئەدۆنیس …

 نموونه‌یه‌ك له‌ قه‌سیده‌كانی جلال الدین الرومي له‌ دیوانی مه‌سنه‌ویدا كه‌ به‌ لای موریدانی جه‌لالی ڕۆمی و زۆرێك له‌ ڕۆشنبیرانی لای خۆمان به‌ كتێبێكی پڕ له‌ عیرفان و عیشقی ئیلاهی !! ده‌ناسێنرێت ، ئه‌م چه‌ند دێڕه‌ شیعره‌ هاتووه‌:انظر إلى العمامة أحكمها فوق رأسيبل انظر إلى زنار زرادشت حول خصريفلا تنأ عني لا …

ڕه‌حمه‌تی خوا له‌ ئه‌حمه‌د شه‌وقی … یه‌كێك له‌ ڕاستترین و جوانترین ئه‌و وه‌سف و ستایشانه‌ی شاعیرێك له‌ مثژوودا بۆ پێغه‌مبه‌ر صلی الله وسلم ی كردبێت – به‌ بۆچوونی خۆم – ئه‌و به‌یته‌ پڕ واتایه‌ی ( أحمد شوقي) ه له‌ قه‌سیده‌ی (ولد الهدی) كه‌ ده‌ڵێت: وإذا رحمت فأنت أُم أو أب** هذان …

امرۆ القیس) له‌ فه‌رمووده‌كاندا  له‌ فه‌رمووده‌یه‌كدا هاتووه‌: «امرؤ القيس قائد لواء الشعراء إلى النار» واته‌: ئه‌و شاعیره‌ هه‌ڵگری ئاڵای شاعیرانه‌ به‌ره‌و دۆزه‌خ ، به‌ڵام له‌ ڕاستیدا ئه‌م فه‌رمووده‌یه‌ زۆر لاوازه‌ و جێگیر نییه‌ به‌ لای فه‌رمووده‌ناسانه‌وه‌ ، فه‌رمووده‌كه‌ له‌ موسنه‌دی ئه‌حمه‌د هاتووه‌ ، هه‌روه‌ها ابن حبان له‌ كتیبی المجروحین باسی …

هۆنراوه‌ ی نمایشكراو بۆ فرۆشتن  (محمد مهدي الجواهري) یه‌كێكه‌ له‌ به‌ تواناترین شاعیره‌كانی عێراق ، به‌ڵكو یه‌كێكه‌ له‌ شاعیره‌ هه‌رگه‌وره‌كانی عه‌ره‌ب له‌ مێژووی هاوچه‌رخدا به‌ گشتی ،كه‌ هۆنراوه‌كانی ده‌خوێنیته‌وه‌ المتنبي و أبو تمام و البحتري و ئه‌و جۆره‌ شاعیرانه‌ت بیر ده‌خا‌ته‌وه‌ ، به‌ڵام یه‌كێك له‌و ڕه‌خنانه‌ی ئاڕاسته‌ی ده‌كرێت ئه‌وه‌یه‌ شیعره‌كانی …

هه‌مووڕۆشنبیرێك پێویستی به‌ شیعرو ئه‌ده‌به‌  پێویسته‌ هه‌موو ڕۆشنبیر و خوێنه‌رێك شاره‌زاییه‌كی گشتی ده‌رباره‌ی شیعرو ئه‌ده‌ب به‌ گشتی هه‌بێت ، چی له‌ زمانی عه‌ره‌بی یان زمانی كوردی و هه‌ر زمانێكی تر ، به‌ تایبه‌ت بۆ ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ به‌و زمانه‌ قسه‌ ده‌كات ، واته‌: ئه‌ده‌بی كوردی بۆ كورد و ئه‌ده‌بی توركی بۆ …

(نجیب محفوظ) له‌م نووسینه‌ی مه‌به‌ستی چییه‌؟  نجیب محفوظ له‌ به‌كێك له‌ یاده‌وه‌رییه‌كانیدا به‌ ناونیشانی (الغرفة الواسعة) ژووره‌ به‌رینه‌كه‌ ، له‌ كتێبی (أصداء السیرة الذاتیة) به‌ شێوازی ڕه‌مز و هێما نووسیویتی: له‌ خه‌ونمدا بینیم له‌ ژوورێكی به‌رینی سابیته‌ به‌رزدام ، هیچ كه‌ل و په‌ل و ناوماڵێكی تێدا نه‌بوو ، جگه‌ له‌ …